هایپرهیدروزیس، عارضهای است که در آن فرد به طور غیرطبیعی و بیش از حد عرق میکند. این مشکل میتواند در هر قسمتی از بدن اتفاق بیفتد ولی بروز آن معمولا در کف دستها، پاها، زیر بغل و کشاله ران شایعتر است. هایپرهیدروزیس معمولا از دوران کودکی یا نوجوانی آغاز میشود و ممکن است تا بزرگسالی و بیشتر ادامه داشته باشد.
میلیونها نفر در سراسر دنیا از این عارضه رنج میبرند. علاوه بر بوی ناخوشایند بدن میتواند وجهه اجتماعی فرد، روابط او با دیگران و کیفیت زندگیاش را تحت تاثیر قرار دهد.
تعریق بیش از حد به دو دسته ژنرالیزه (کل بدن) یا لوکالیزه (محدود به ناحیه خاص) مثل سر و صورت و کف دست و پا و زیربغل تقسیم میشود.
وقتی تعریق بیش از حد محدود به این نواحی و قرینه است هایپرهیدروزیس اولیه نامیده میشود؛ یعنی علت مشخصی برای آن وجود ندارد و جنبه ژنتیکی برای آن تصور میشود. وقتی تعریق زیاد محدود به ناحیه خاصی نباشد و در کل بدن وجود دارد یا محدود به ناحیه خاصی باشد ولی قرینه نیست و یکطرفه است، به هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد ثانویه تقسیمبندی میشود.
در چنین شرایطی باید بهدنبال علت زمینهای برای این عارضه گشت که میتواند اختلالات تیروئید، دیابت، داروها مثل داروهای ضدافسردگی و SSRI و داروهای کولینرژیک و… یا عفونتها و سرطانها، یائسگی و … باشد.
روش های درمانی
ضدعرقهای حاوی کلرید آلومینیوم: این محصولات معمولاً اولین قدم در درمان تعریق هستند که به صورت موضعی در ناحیه مورد نظر استفاده و روز بعد شسته میشود. به بیماران توصیه میشود لباسهای نخی گشاد و راحت بپوشند و در صورت نیاز از پدهای جاذب عرق استفاده کنند.
یونتوفورزیس: در این روش ناحیه تحت درمان، مثلا دستها یا پاها در ظرف آبی با عمق کم قرار میگیرد، سپس جریان الکتریکی با ولتاژ کم از ناحیه تحت درمان عبور میکند. بیمار اغلب نیازمند دو تا سه جلسه درمان در هفته است و باید تکرار شود.
درمان خوراکی دارو: از درمانهای خوراکی میتوان به مصرف قرصهای آنتیکولینرژیک اشاره کرد که با توجه به عوارض آن مثل خشکی دهان و احتباس ادراری و تاری دید و… به صورت بسیار محدود استفاده میشود.
تزریق سم بوتولینوم: این سم که با نام تجاری بوتاکس شناخته میشود، انتخابی محبوب است.
سم بوتولینوم نمیتواند این عارضه را برای همیشه درمان کند، ولی درمان موقتی برای هایپرهیدروزیس بوده که میتواند شما را برای مدتی از تعریق بیش از حد خلاص کند. این سم به پوست تزریق شده و اعصاب غدد ترشحکننده عرق را مسدود میکند و مانع از تولید عرق میشود. درمان با بوتاکس نیز باید هر سه تا شش ماه یک بار تکرار شود.
جراحی: در صورتی که تمام درمانهای غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی گزینهای دیگر برای درمان هایپرهیدروزیس است. دو نوع درمان جراحی برای این عارضه وجود دارد؛ یکی شامل برداشتن غدد عرق از زیر بغل و دیگری قطع اعصاب (سمپاتکتومی) است. روش جراحی تهاجمیتر و دارای نتایج ماندگاری است که به بیهوشی عمومی نیاز دارد.
اخیرا نیز از انرژی گرمایی برای درمان این عارضه با ظهور فناوریهای الکترومغناطیسی و امواج رادیویی برای تخریب مجاری عرق استفاده میشود.