آشنایی با سی حق مسلمان بر مسلمان

 مولای متقیان حضرت علی علیه السلام فرمود که پیامبر اکرم(ص) فرموده است: هر مسلمانی بر ذمه برادر مسلمانش سی حق دارد و ذمه اش از آنها بری نمی شود، مگر اینکه آن حق را ادا کند یا برادرش از او درگذرد. 

(آن حقوق عبارتند از:) از لغزش او چشم بپوشد، به اشک چشمش شفقت آورد، عیبش را بپوشاند، عذرش را بپذیرد، اگر کسی غیبت او را کرد از او دفاع کند، همواره خیرخواهش باشد، دوستی و محبت او را حفظ کند، عهد و پیمانش را مراعات کند، در موقع بیماری عیادتش کند، در تشییع جنازه اش حاضر شود، دعوتش را بپذیرد، هدیه اش را قبول کند، در انجام خواسته اش کوشش کند، موقع عطسه کردن «یرحمک ا…» بگوید، راهنمای گمشده اش باشد و به سلامش پاسخ دهد. کلامش را خوب تلقی کند، بخشش او را ارج نهد، سوگندهایش را تصدیق کند، دوست او را دوست داشته باشد و با وی دشمنی نکند. اگر ظالم یا مظلوم واقع شد، او را یاری کند، یاری کردن در حال ستمگری آن است که او را از ستم بازدارد و یاری دادن در حال مظلومیت آن است که در بازپس گرفتن حقش به او کمک کند، گرفتارش نکند، خوارش ندارد، آنچه از خیر برای خودش می خواهد برای او نیز بخواهد و آنچه از بدی ها که برای خودش نمی پسندد، برای او نیز نپسندد، سپس فرمود: از پیامبر اکرم(ص) شنیدم که می فرمود: هر یک از شما اگر چیزی از حقوق برادرش را به جا نیاورد، روز قیامت از او مطالبه و به نفع یا ضرر او حکم خواهد شد.////خراسان

(ترجمه کتاب العشره وسائل الشیعه، باب وجوب ادا کردن حقوق واجب و مستحب، ج ۲۴)