یکی از بخشهای زندگی انسان، خواب است که در طی آن سطح هوشیاری افراد کاهش پیدا میکند و ادراک حسی آنها نسبتا معلق شده و فعالیت عضلات به صورت ارادی تقریبا متوقف میشود. خواب باعث میشود تا خستگی افراد کاهش یابد و انرژی صرفشده در طی بیداری، مجددا به افراد بازگردانده شود.
انسان در فرآیند خوابیدن مراحل مختلفی را تجربه میکند. در طی اولین مرحله خواب، فرد هنوز نسبتا هوشیار است و امواج مغزی که تولید میشود از نوع بتا هستند که نسبتا سریع هستند. در این مرحله احساسهای عجیب و واضحی را تجربه میکنیم که توهمهای پیش از خواب نامیده میشوند. در واقع این مرحله، بین خواب و بیداری است.
باید اشاره کرد افراد بزرگسال بهطور متوسط به هفت تا هشت ساعت خواب شبانه نیاز دارند. اما آنچه برای برخی از افراد اتفاق میافتد، احساس نیاز به خواب است در حالی که از لحاظ مدتزمان خواب، نیاز فیزیکی برای خوابیدن ندارند. این افراد مدام این احساس را دارند که میخواهند بخوابند و میزان انرژی آنها در طول روز پایین است. احساس خوابآلودگی میتواند به دلایل متفاوت ایجاد شود که یکی از آنها استرسهای روزمره است. اگر فردی دچار استرس روزمره مداوم باشد ممکن است دچار بیخوابی یا خوابآلودگی شود. بدن این افراد تحت تاثیر استرس، هورمون آدرنالین بیشتری ترشح میکند و احساس خوابآلودگی در آنها افزایش مییابد. استرس بخش جداییناپذیر زندگی انسانهاست و شیوه مقابه با آن مهارتی است که میتوان آن را یاد گرفت. کیفیت خواب افراد پراسترس پایین است و بیشتر مواقع خسته و تحریکپذیر هستند. حتی با وجود اینکه ممکن است ساعات زیادی در رختخواب سپری کنند، اما خستگی و خوابآلودگی آنها کاهش نمییابد. استرسها علاوهبر خواب، باعث کاهش تمرکز حافظه و آشفتگی روانی میشود و در صورت تداوم میتواند باعث ایجاد بیقراری، خشم و افسردگی در افراد شود. برای کاهش احساس خوابآلودگی ابتدا لازم است تا فرد از لحاظ فیزیولوژی و جسمانی و میزان ویتامینها و بیماریهای زمینهای مورد بررسی قرار گیرد. چنانچه مشکل جسمانی وجود نداشته باشد، لازم است علل روانی خوابآلودگی فرد بررسی شود تا با تغییر سبک زندگی و شناسایی عوامل برهمزننده آرامش روانی، اقدام به درمان کرد. در این مسیر علاوهبر دارودرمانی، حتما از رواندرمانی و درمانهای روانشناختی برای بیمار استفاده میشود.