هر سال به طور متوسط ۵/۷ میلیارد تومان یعنی حدود ۲/۲ میلیون دلار بابت تلفن همراه در کشور هزینه میشود.
سالهای متمادی است که در مورد تولید تلفن همراه در کشور صحبت میشود.
حتی سال ۸۵ برای آنکه دولت وقت از تولید تلفن همراه حمایت کند تعرفه واردات را به ۶۰ درصد رساند ولی با تمام حمایتها این صنعت نتوانست جان بگیرد و سهمش را در بازار داخلی پیدا کند.
آن سالها تعداد تولیدکنندگان تلفن همراه به حدود سه مجموعه میرسید و حتی شرکت سونی اریکسون تصمیم گرفته بود با یکی از شرکتهای زیر مجموعه سازمان گسترش در تولید تلفن همراه همکاری کند ولی به دلیل مشکلات زیرساختی این همکاری شکل نگرفت.
پس از آن شرکتهایی که قصد داشتند در این صنعت سرمایه گذاری کنند به دلیل حضور غولهای تولید تلفن همراه ترجیح دادند کنار بکشند.اما در این میان دو شرکت باقی ماندند که یکی از آنها یکماه پیش از بازار تلفن همراه خداحافظی کرد و اکنون تنها یک تولیدکننده تلفن همراه در خرمشهر مشغول به فعالیت است.
این مجموعه که سال ۸۶ کار خود را آغاز کرده مدعی شده است با ۱۲۰۰ نفر پرسنل بیش از ۱۰ هزار دستگاه تلفن همراه تولید میکند.حال با وجود آنکه فقط یک شرکت سازنده وجود دارد این روزها از تلفن همراه ملی صحبت میشود.ولی قبل از آنکه به تولید ملی تلفن همراه بپردازیم این سؤال وجود دارد که در صنایعی که ایران مزیت ندارد چرا باید ورود کند؟
گفته میشود بر مبنای اقتصاد مقاومتی باید به سمت تولید ملی حرکت کنیم اما در این موضوع نکته کلیدی وجود دارد که اگر به آن بیتوجهی شود سرمایه گذاری به سرانجام مطلوب نمیرسد.در اقتصاد مقاومتی باید به درونگرا و برونگرا بودن آن توجه شود.
زمانی میتوان به سمت تولید داخلی حرکت کرد که بتوان آن کالا را صادر کرد.یعنی آن کالا در داخل و خارج از کشور مزیت داشته باشد.حال اگر نتوانیم صادرات داشته باشیم در حقیقت برخلاف چارچوبهای اقتصاد مقاومتی حرکت کردیم. علاوه براین باید هزینه فایده تولید را نیز درنظر گرفت تا بر روی تولید کالاهایی سرمایه گذاری شود که بالاترین میزان اشتغالزایی و صرفه اقتصادی را برای ما به همراه داشته باشد و از سوی دیگر برای به دست آوردن سهمی از بازارجهانی آن دررقابت با سایرکشورها حرفی برای گفتن داشته باشیم. در حال حاضر ایران در خیلی از صنایع توانایی تولید و صادرات دارد.
همکاری با شرکت های خارجی شرط ماندن در تولید
از جمله آن میتوان به بحث محصولات فولادی، لوازم خانگی،خودرو،پتروشیمی و غیره اشاره کرد.خیلی از این مجموعهها برای آنکه بتوانند جای خود را در بازار داخلی و خارجی پیدا کنند ابتدا با شرکتهای معتبر خارجی همکاری کردند.لذا توصیه کارشناسان این است که اگر ایران واقعاً میخواهد در صنعت تلفن همراه ورود کند به جای آنکه تنها به فکر مونتاژ قطعات چینی باشد با شرکتهای خارجی و برندهای معتبر همکاری کند.چرا که این صنعت برخلاف سایر صنایع سالیانه پیشرفت نمیکند بلکه لحظهای است.
اگر زیرساخت های لازم فراهم شود ما می توانیم تلفن همراه ملی تولید کنید
در این خصوص یکی از مدیران فروش گوشیهای داخلی به خبرنگار ما گفت:در سالهای اول فعالیت این مجموعه مردم حاضر به خرید گوشی ایرانی نبودند ولی اکنون با تنوع تولیدات نگاه مردم نسبت به گوشیهای ایرانی تغییر کرده است.
اما وی در لابهلای صحبت هایش از نبود نمایندگی در سطح کشور صحبت کرد و گفت:اگر گوشی ایرانی خراب شود باید آن گوشی به کارخانه سازنده عودت داده شود و رفت و برگشت تلفن همراه حداقل یک هفته زمان میبرد.وی گفت:محصولات این کارخانه با رنج قیمتی ۵۹ تا ۶۰۰هزار تومان به فروش میرسد و از آنجا که قیمتها رقابتی است مردم به سمت گوشیهای ایرانی آمدند.وی در مورد تلفن همراه ملی اظهار داشت:اگر زیرساختهای لازم فراهم شود ما میتوانیم تلفن همراه ملی تولید کنیم اما متأسفانه قرار نیست این صنعت رشد کند.
به لحاظ زیرساخت امکان تولید تلفن همراه را نداریم
غلامحسین کریمی خراسانی رئیس اتحادیه دستگاههای مخابراتی درباره ساخت تلفن همراه در کشورمان به خبرنگار ما گفت:اگر بخواهم صادقانه صحبت کنم ما به لحاظ زیرساخت و تکنولوژی امکان تولید تلفن همراه را نداریم.ایران به لحاظ دانش فنی و ورود به صنایع تک، پتانسیلهای بالایی دارد اما در این حوزه هنوز به جایگاهی نرسیدیم که بتوانیم تلفن همراه ملی تولید کنیم.
مجموعههایی مانند سامسونگ و اپل لحظهای پیشرفت میکنند و در این میان تولیدکنندگان داخلی خیلی عقب هستند.لذا اگر قرار است در این صنعت باقی بمانیم توصیه میکنم شرکتهای موجود با سازندگان خارجی همکار شوند و مانند لوازم خانگی مونتاژ را پیگیری کنند.
البته طی چند وقت اخیر مذاکراتی با چند برند صورت گرفته است.وی ادامه داد:اگر حداقل ۲۰ درصد نیاز بازار با همکاری برخی از سازندگان خارجی دنبال شود میتوان صادرات به کشورهای همسایه را دنبال کرد و به مرور زمان فعالیتهای این بخش را توسعه داد.در غیر اینصورت تولیدکنندگان موجود هم باید از این عرصه خداحافظی کنند.
۵٫۷ میلیارد تومان هزینه سالانه تلفن همراه
رئیس اتحادیه دستگاههای مخابراتی با اشاره به اینکه تولید کننده داخلی کمتر از یک درصد سهم بازار را در اختیار دارد یادآور شد:این سهم با توجه به میزان خرید سالیانه مردم بسیار کم است لذا این امر نشان میدهد که تولید تلفن همراه در کشور توجیه اقتصادی ندارد.حدود ۶۰ میلیون نفر از تلفن همراه استفاده میکنند که به طور متوسط هر ۴ سال یکبار مردم گوشیهای خود را تغییر میدهند و این یعنی آنکه سالانه ۱۵ میلیون نفر گوشی خود را به روز میکنند.
حال اگر قیمت هر عدد تلفن همراه را ۵۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم هر سال به طور متوسط ۵٫۷ میلیارد تومان (حدود ۲٫۲ میلیون دلار) بابت تلفن همراه در کشور هزینه میشود.وی تأکید کرد:۹۰ درصد گوشیهای بازار قاچاق است که با توجه به تعرفه واردات ۶ درصد، واردات رسمی آن بسیار سودآور است.اما از سال ۸۵ دیگر واردات به صورت رسمی انجام نمیشود.وی اظهار داشت:دولت گذشته در شرایطی که تولیدکنندهای وجود نداشت با هدف حمایت از تولید داخل تعرفه واردات تلفن همراه را ۶۰ درصد کرد و از آن زمان تاکنون دیگر به صورت رسمی واردات صورت نمیگیرد.
این در حالی است که قبل از آن فقط واردات قانونی انجام میشد.وی اظهار داشت:تا زمانیکه ثبات اقتصادی نداشته باشیم هیچ سرمایه گذاری در حوزه تلفن همراه حاضر نیست با ایران همکاری مشترک خود را شروع کند.
گوشیهای ایرانی نتوانست در بازار و در بین مردم جایگاه پیدا کند
علی حیدرنژاد که ۶ سالی است در بازار تلفن همراه فعالیت میکند در مورد تلفن همراه ایرانی به خبرنگار ما گفت: تنوع گوشیهای خارجی به لحاظ قیمت و مدل بسیار زیاد است به همین دلیل گوشیهای ایرانی نتوانست در بازار و در بین مردم جایگاه پیدا کند.حتی یکماه پیش یکی دیگر از برندهای ایرانی از بازار رفت و اکنون تنها یک کارخانه آن هم به صورت مونتاژ قطعات چینی فعالیت میکند.
گوشیهای ایرانی تنوع زیادی ندارد به لحاظ فنی هم مشکل دارد و از همه مهمتر آنکه نمایندگی ندارد که در زمینه خدمات پس از فروش فعال باشد.