روزنامه شهروند: شایعه درگذشت جلال پیشواییان هم تکذیب شد. پیش از این با شایعه مرگ بسیاری از بزرگان همچون محمدعلی کشاورز عزتالله انتظامی، محمدرضا شجریان، جمشید مشایخی، اکبر عبدی و … مواجه بودهایم. این بازی زشت تا کجا قرار است ادامه پیدا کند؟
جلال پیشوائیان، بازیگر پیشکسوت سینمای ایران هم به قافله مرگهای الکی پیوست و شب یکشنبه خبر مرگش دست به دست در شبکههای مجازی گشت. چندساعت بعد از پخش این خبر که خبرگزاری تسنیم ابتدا آن را منتشر کرده بود، دختر پیشوائیان ویدیویی از او منتشر کرد که نشان میداد او زنده و سلامت است. پخش شایعه مرگ هنرمندان مدتهاست که دیگر تازگی ندارد و گریبان بسیاری از بازیگران و هنرمندان مطرح کشور را گرفته است، حتی این مورد به خارجنشینان هم رسیده و سال گذشته خبر تصادف و مرگ اندی، خواننده پاپ ساکن خارج از کشور شایع شد، اما این شایعه هم به سرعت تکذیب و مشخص شد یکی از اعضای گروه اندی، به نام رندی در سانحه تصادف فوت کرده است.
بعد از پخش شایعه مرگ هنرمندان، بسیاری از آنها آزردهخاطر شدند و متنهایی در نکوهش این شایعهها نوشتند، اما کمتر کسی در اینباره به پلیس فتا شکایت کرد. این درحالی است که به گفته سرهنگ شاکری، رئیس پلیس فتای کردستان این عمل مجازات دارد؛
«شایعه یعنی پرداختن به موضوعی که واقعیت ندارد، لذا نشر اکاذیب تلقی میشود و بر این اساس کسانی که مبادرت به شایعهپراکنی کنند، با استناد به ماده ۶٩٨ قانون مجازات اسلامی و ماده ١٨ قانون جرایم رایانهای مصوب سال ١٣٨٨ مجرم خواهند شد» این ماده میگوید: «هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سامانه رایانهای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت، رأسا یا بهعنوان نقلقول، به شخص حقیقی یا حقوقی بهطور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یادشده به نحوی از انحای ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت (در صورت امکان)، به حبس از نود و یک روز تا دوسال یا جزای نقدی از پنجمیلیون ریال تا چهلمیلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهدشد و قابل تعقیب کیفری است.»
کانالهای تلگرامی و صفحات اینستاگرامی که دنبال جذب دنبالکننده و مخاطباند، ازجمله اصلیترین متهمان پروندههایی از این دستاند. کانالهایی که خبر را پخش میکنند و تنها بعد از گذر چندساعت همه از آن باخبرند. هنرمندانی که شایعه مرگ بیدلیلشان خوراک کانالهای تلگرامی شده، باید این مورد را از مجاری قانونی پیگیری کنند تا شاید دیگر شاهد چنین مواردی نباشیم.
رنجیده از شایعهها
سال ٨٨ شایعه مرگ عزتالله انتظامی همه را غافلگیر کرد. هرچند برای او چندینبار شایعه مرگ ساخته شده و هربار به نوعی رد شده، اما نکته جالب درباره او این است که این بازیگر پس از آنکه دید تکرار این شایعه درباره همکارش، محمدعلی کشاورز او را رنجیدهخاطر کرده است، در گفتوگویی گفت: «این خیلی بد است که برای شوخی با خبر درگذشت دیگران بازی میکنیم، چرا باید چنین شوخیهای ناهنجاری با دیگران بکنیم؟»
کسی که شکایت کرد
شایعه فوتشدن محمدعلی کشاورز هم از آن شایعههایی بود که چندبار تکرار شد و کشاورز یکبار پس از این شایعه در گفتوگویی درباره وضع خود درمصاحبهای گفته بود: حال جسمانیام خوب است، اما این وصیت من به همه مردم ایران است که مواظب سلامت خود باشند. هیچ نعمتی بالاتر از سلامتی نیست». او بار آخر، اما از شنیدن این خبر درباره خودش گلایه کرد و گفت: من شب در منزل درحال استراحت بودم و صبح روز بعد این خبر را شنیدم و متحیر ماندم. من زنده هستم، درد و کسالت دارم، اما هنوز نفس میکشم. روز گذشته به زور اهالی فامیل با وجود بیماری و دردی که دارم، از خونه بیرون رفتم و به پلیس فتا شکایت کردم و آنها گفتند سریعا پیگیر میشوند تا ببینند این اتفاقات از کجا نشأت میگیرد. شما نمیدانید فرزند من در آن سر دنیا چه حالی بود و مثل ابر بهار گریه میکرد.»
آرامش بر باد رفته
حالا ٨سال از پخش شایعه مرگ اکبر عبدی میگذرد. عبدی در سال ٨٩ مدتی را در بیماری گذرانده بود و شاید همین هم عاملی بود که تعدادی از کانالهای تلگرامی خبر از مرگش بدهند. او همان زمان در واکنش به این شایعه گفت: «طی ٢۴ساعت گذشته آرامش از زندگی من و خانوادهام گرفته شده است. بسیاری از اقوام و آشنایان با شنیدن این شایعه نگران شده و جویای احوال من بودند. متاسفانه برخی مواقع دوستداشتن و محبت باعث آزار و اذیت میشود.»
شیطنت در جاده اندیمشک
سال ٨٩ شایعه مرگی دیگر هم داشت و آنهم خبر مرگ علی نصیریان بود. خبر از درگذشت علی نصیریان به همراه اعضای خانوادهاش در سانحه رانندگی در جاده اندیمشک را میگفت، اما خیلی زود مشخص شد که این شایعه شیطنتی بیش نبوده و یک استاد دانشگاه با نام مشابه علی نصیریان به همراه خانوادهاش در سانحه رانندگی در جاده اندیمشک درگذشتهاند و بعد هم این شایعه رد شد.
مرگ به مثابه یک جایزه
جمشید مشایخی، حالا روزهاست در بیمارستان بستری است، اما پیش از این شایعه درگذشت او چندینبار در فواصل زمانی متفاوت منتشر شد و اتفاق تلخی بود که خود این بازیگر را هم ناراحت کرد. «اصلا نفهمیدیم شایعه از کجا آمد. من قبلا گفتهام و باز هم میگویم که بزرگترین جایزهای که خدا به انسان میدهد، مرگ است، ولی من هنوز لیاقت دریافت این جایزه را پیدا نکردهام. آدم چه بد باشد و چه خوب، بالاخره روزی میمیرد. درد و مرگ برای همه وجود دارد، بنابراین اینکه بگویند فلانی مرده است، جنبه توهین ندارد و ناراحت نمیشوم. فحش که نداده! چرا ناراحت شوم؟!»
مرگ خسرو
اواخر خرداد امسال و در بحبوحه جامجهانی فوتبال، شایعه مرگ استاد محمدرضا شجریان، دل بسیاری از دوستدارانش را لرزاند. شرق و تابناک، جزو اولین سایتهایی بودند که این خبر را منتشر کردند که همایون شجریان نسبت به آن واکنش نشان داده و نوشت «باز شایعهای بیاساس مردم عزیز را دل نگران کرد. پدر حالشان خوب است و بازیهای فوتبال را در منزل دنبال میکنند. یادآوری میکنم که هرگونه خبر در مورد حال و احوال ایشان را با شما در میان خواهم گذاشت.» هرچند باید به لیست افرادی که نامشان در این مطلب آمده، ثریا قاسمی، رضا رویگری، ابوالفضل پورعرب، مهدی سلوکی، رضا عطاران و امین زندگانی و بسیاری دیگر را هم اضافه کرد و شاید بعد از آنهم باید در انتظار شایعه مرگ کس دیگر بود.