مجله انلاین دوستان : «در حالی که شرایط ازدواج جوانان در ایران روز به روز سختتر شده و بهتبع آن سن ازدواج رو به افزایش است، آمارهای رسمی میگوید که با وجود کاهش آمارهای ازدواج داخلی، ازدواج دختران ایرانی با اتباع غیرایرانی ۲۶ درصد افزایش پیدا کرده است.»
آمارها از ازدواج خارجی چه میگوید؟
بر اساس آمار سازمان ثبت احوال، در ۹ ماهه سال جاری ۵۳۸ هزار و ۷۷۶ ازدواج ثبت شده است که هم زن و هم مرد ایرانی بودند. همچنین آمار ازدواج مردان اتباع غیرایرانی با زنان ایرانی یک در هزار در مقابل کل آمار ثبت شده از ازدواج در سال جاری است. از سویی، در زمان ازدواج میانگین سنی مردان اتباع غیر ایرانی ۳۸.۲ سال و میانگین سنی زنان ایرانی ۳۳.۶ سال بوده است. همچنین، بیشتر زنان ایرانی که با مردان اتباع غیرایرانی ازدواج کردهاند بیشتر بین ۲۵ تا ۲۹ سال سن داشتهاند که شامل ۱۳۸ مورد میشود. ۱۱۶ مورد نیز در فاصله سنی ۳۰ تا ۳۴ سال قرار دارد. از طرفی باید توجه کرد که ۱۴۵ مورد از زنان ایرانی در گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال و ۱۳۶ مورد در فاصله سنی ۲۵ تا ۲۹ سال قرار دارند. نگاهی به ترکیب استانی ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی نیز گویای آن است که ۹۰ مورد ازدواج زنان ایرانی با مردان اتباع غیر ایرانی در استان تهران، ۴۸ مورد در استان خوزستان، ۴۴ مورد در استان قم، ۴۲ مورد در استان آذربایجان غربی و ۳۶ مورد در استان خراسان رضوی ثبت شده است.
مردان ایرانی هم بیمیل نیستند!
همزمان با اینکه ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در سال جاری افزایش داشته، مردان ایرانی نیز تقریباً پا به پای زنان ایرانی پیش رفتهاند و آمار ازدواجشان با زنان خارجی افزایش پیدا کرده است. چنانکه در ۹ ماهه اول سال جاری ۵۶۰ مورد از این ازدواجها به ثبت رسیده است اما در سال گذشته این آمار ۴۵۳ مورد بود که نشاندهنده رشد ۲۳.۶ درصدی ازدواج مردان ایرانی با زنان اتباع غیر ایرانی است. میانگین سنی مردان ایرانی ۳۳.۵ و میانگین سنی زنان اتباع غیر ایرانی ۲۷.۷ بوده است.
چرایی انتخاب شوهر خارجی از سوی دختران ایرانی
اینکه چرا گروهی از زنان و دختران ایرانی، مرد خارجی را برای ساختن آیندهشان به مرد ایرانی ترجیح میدهند، تابع عوامل مختلفی است که به نظر، شرایط بهتر اقتصادی، حضور در کشورهای دیگر به خصوص زندگی در اروپا، استفاده ابزاری از مرد خارجی برای اقامت در کشورهای دیگر، دست یافتن به آرزوهای جوانی در زندگی با مرد خارجی و… از جمله آنهاست. این در شرایطی است که عمدتا پس از ازدواج زنان با مردان خارجی، خلاف تصورات پیش از ازدواج رقم خورده و مشکلات خاصی نیز برای زنان ایرانی پیش میآید. به خصوص آنکه بخش زیادی از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی به حوزه مردان افغان بر میگردد. از دیگر سو، تبعات ویژهای نیز دختران ایرانی را در ازدواج با مرد خارجی تهدید میکند از آن جمله میتوان به بلاتکلیفی فرزندان حاصل از این ازدواجها اشاره کرد.
میان رواج پدیده ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه و احتمال افزایش افراد فاقد هویت، اسناد سجلی رابطه معناداری وجود دارد، به طوری که هرچه این پدیده یعنی ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه افزایش یابد، تعداد افراد فاقد هویت و اسناد سجلی نیز به مراتب افزایش مییابد. هرگونه ازدواج و ثبت ازدواج با مهاجران غیرمجاز غیرقانونی است زیرا بخشی از این ازدواجها با انگیزههای سودجویی و اخذ اقامت با استفاده از ناآگاهی زنان ایرانی صورت میگیرد. به گفته کارشناسان، زنان ایرانی از طریق ازدواج با اتباع خارجی که ۸۰ درصد آنها افغانی هستند، بدون ثبت قانونی یا حتی رسمی، دچار آسیبهای روحی و روانی بسیاری میشوند. بهعنوان مثال با تداوم بازگشت اتباع کشورهای افغانستان و عراق به کشورشان، تشدید وضعیت مبهم زنان به طوری که همراه شوهرشان و رفتن به مقصد آنها وضعیت حقوقی روشنی نخواهند داشت و ماندن در ایران و ترک از طرف شوهرانشان از طرف دیگر مشکلات عدیدهای برای آنان بهوجود میآورد. این زنان پس از مدتی دچار اختلالات روحی و روانی میشوند و بهداشت روانی آنها به خطر میافتد، آنان به یکباره خود را تنها میبینند، با تجمیع این شرایط ناگوار دچار انواع افسردگیها، کاهش اعتماد به نفس، اعتیاد به مواد مخدر و الکل، مشاجرات خانوادگی و غیره میشوند.
زنان، مراقب ازدواج با اتباع افغان باشند
جامعهشناسان هشدار میدهند از نظر تابعیت، حداکثر مردان خارجی ازدواج کرده با زنان ایرانی را مردان تبعه افغانستان و سپس اتباع عراقی تشکیل میدهند. آنان بر این باورند که وجود بحرانهای اجتماعی و سیاسی در این کشورها و بازبودن درهای کشور روی مهاجران و آوارگان از عوامل عمده مهاجرت وسیع و گسترده این افراد به کشورمان بوده که متاسفانه به علت تداوم بحران در کشورهای مبدا، فراهمبودن شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ایران، حضور مهاجران در کشور تداوم پیدا کرده و زنان ایرانی به گمان رسیدن به آرزوهای واهی، تن به ازدواج با این افراد میدهند. این در حالی است که همسران خارجی زنان به منظور رفت و آمد به کشورشان عمدتا از طریق مرزهای زمینی اقدام میکنند، اعلام میکنند که برای تردد خود دچار مشکلات زیادی نیستند که این بیانگر عدم وجود، یا عدم اعمال قوانین سخت و دقیق در کنترل ورود و خروج از مرزهاست و این مسأله خود منشأ پیامدهای زیادی از جمله افزایش ازدواجهای غیرقانونی و افزایش تعداد فرزندان بیسرپرست، فاقد اسناد هویتی و غیره است.
به گفته مدیران سازمان ثبت احوال، ازدواج زنان ایرانی با تبعه خارجی بدون رعایت ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی و اخذ پروانه زناشویی ممنوع بوده و ثبت ازدواج برای زوجین و فرزندان آنان آثار حقوقی، مالی و اجتماعی به همراه دارد. به همین دلیل است قانونگذار بر ثبت ازدواج تاکید کرده و حتی در قانون مجازات اسلامی برای عدم ثبت ازدواج دایم مجازات در نظر گرفته شده است. در صورت عدم ثبت ازدواج و بروز اختلاف، معمولا زنان از لحاظ نفقه، مهریه، ارث و نسب فرزندان با مشکلات زیادی مواجه میشوند. از آنجایی که در ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی، یک طرف عقد، خارجی است ثبت ازدواج آنان برای دفاع از حقوق زن ایرانی بسیار مهم و ضروری است. زنان ایرانی برای ازدواج با اتباع خارجی باید پروانه زناشویی دریافت کنند، پروانه زناشویی در داخل ایران را مقامات وزارت کشور (استانداریها) و در خارج از کشور را روسای نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران صادر میکنند.
اگر بانوان ایرانی بدون رعایت قوانین، مقررات مربوطه و مشاورههای حقوقی اقدام به ازدواج با اتباع بیگانه کنند، برخی مشکلات حقوقی از جمله نبود ضمانت اجرای قانونی و رسمی تعهدات برای پایبندی زوج به ادامه زندگی و نیز بلاتکلیفی وضع هویتی فرزندان آنان به وجود خواهد آمد، چراکه در قوانین فعلی یکی از شروط اصلی دریافت شناسنامه برای فرزندان متولد از مادران ایرانی و پدران خارجی، ثبت ازدواج والدین آنهاست.
قانون