توجه! هک تلگرام همسر جرم است

روزنامه آرمان امروز- زهرا سلیمانی: در داخل کشور میلیون‌ها نفر از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. باید این فرایند مدیریت شود و موارد مفید از غیرمفید تفکیک شود. بررسی ها نشان می دهد اقدامات فنی نتیجه بخش نبوده است و باید توسعه شبکه های اجتماعی داخلی در اولویت قرار گیرد. اگر دامنه چنین شبکه ای محدود شود و امکان استفاده از آن دیگر در کشور فراهم نباشد، ممکن است بلافاصله شبکه دیگری ظهور و بروز کند و جمعیت بیشتری را به خود جلب کند. یک اشکال جدی که در این زمینه وجود دارد این است که متاسفانه هنوز امکان استفاده درست از شبکه های اجتماعی در کشور ما فراهم نشده است. بیش از ۷۰ درصد کاربران تلگرام ، ایرانی هستند، اما۲/۲ درصد اعضای تلگرام روسی هستند و روسیه اعلام کرده که احتمال فیلتر تلگرام زیاد است. استقبال از شبکه های داخلی در شرایطی اعمال می‌شود که شبکه هایی همچون تلگرام وقتی وارد کشور می شوند از هیچ جا مجوز نمی گیرند، مالیات، عوارض و حق الامتیاز به هیچ سازمانی پرداخت نمی‌کنند، اما اگر یک نرم افزار ایرانی بخواهد فعالیتی داشته باشد حداقل باید از پنج سازمان یا نهاد مختلف مجوز کسب کرده و به این ترتیب حق السهم و حق الامتیاز بدهد. آنچه در ادامه می‌خوانید نظرات محمد علی اسفنانی، دادیار دیوان عالی کشور درباره وضعیت استقبال کاربران ایرانی از شبکه‌های اجتماعی است.

فیلترینگ در کشور ما به دو شیوه دستی و هوشمند انجام می‌شود. فیلترینگ ساده بنابر روال گذشته اعمال می‌شود. در واقع برخی از کارشناسان در «کارگروه مصادیق مجرمانه» به موجب قانون تکالیفی را برعهده دارند و شاید آنها در هر روز ۳۰ یا ۴۰ هزار فضا، سایت و… را مورد بررسی قرار می‌دهند که در صورت صلاحدید به فیلتر برخی فضاهای مجازی نیز می‌پردازند. در دو سال اخیر فیلترینگ هوشمند وارد عمل شده است و این سیستم به شکل هوشمند صفحات را بر اساس داده‌های تعریف شده فیلتر می‌کنند. احتمال خطای فیلترینگ هوشمند تقریبا کمتر از ۱۵ درصد است. به همین دلیل شاید فیلترینگ هوشمند چندان تمام و کمال نتواند انتظارات کاربران و نهادهای مربوطه را برآورده کند. در اصل فضای مجازی به نحوی است که ارائه دهندگان فضا در برخی مواقع با تغییر کاراکتر یا تغییر یک کاراکتر می‌توانند از فضا خارج شده و به فضای جدیدی هدایت شوند.

هراز چند گاهی اخباری مبنی بر فیلتر تلگرام به گوش می‌رسد، در این بین کم نیستند سازمان‌ها و نهادهایی که از این شبکه اجتماعی برای تسهیل فعالیت‌های روزانه خود استفاده می‌کنند. سرنوشت پیام رسان محبوب ایرانی‌ها چه می‌شود؟

فضای تلگرام یک فضای خاص و به روز است. با توجه به اینکه فعالیت در فضای تلگرام از مزایا و معایب فراوانی برخوردار است به نسبت می‌توان از این فضاها به نحو بهینه بهره مند شد. استفاده برخی از سازمان‌ها از این شبکه اجتماعی چندان مناسب نیست. برای مثال هم اکنون برخی سایت‌ها، مراجع اداری و… کانال ویژه در تلگرام طراحی کرده اند که از این طریق مطالبشان را ارائه می‌کنند. اما از سوی وزارت اطلاعات اعلام شد که هیچ سازمان یا نهادی در کشور به هیچ عنوان نباید از طریق شبکه تلگرام به فعالیت‌های اداری بپردازد. صراحتا از سوی دادستانی کل و وزارت ارتباطات هم اعلام شده که هیچ نهادی اجازه فعالیت اداری از طریق شبکه‌های تلگرامی را ندارد. بالاخره پیشرفت بشری در عرصه ارتباطات به حدی است که در برخی مواقع نیز اقدامات سلبی نه تنها مناسب نیست، بلکه با تاثیرات منفی متعددی همراه است. امروزه دیگر برای هر فردی امکان دسترسی به شبکه‌های مجازی وجود دارد. بر این اساس باید فضا را از آلودگی مصون داشت و به این ترتیب فضا به نوعی سالم سازی شود تا به نوعی بتوان از این فضاها به نحو مناسب بهره برد. در گام نخست باید آموخت تا از پیشرفت‌های روز به نحو مناسب بهره برد. در گام بعدی هم نوع تشخیص آسیب‌زایی شبکه‌های اجتماعی برای همگان تشریح شود. برای مثال شبکه‌های مجازی به دلیل خاصیت سرگرم کنندگی شان در برخی مواقع ساعت‌ها کاربر را بدون احساس خستگی به خود مشغول می‌کند. هم اکنون در کشور ما جمعیت انبوهی از شبکه تلگرام استفاد می‌کنند. اما باید گفت که مسدود کردن تلگرام به هر دلیلی چندان ضرورت ندارد. اگر افراد در دنیای امروز توانایی فراگیری علم روز را نداشته باشند به نسبت با چالش‌های فراوانی رو به رو خواهند شد. برای مثال شاید امروز بتوان تلگرام را فیلتر کرد، اما با شبکه‌های اجتماعی دیگر چه کنیم؟ باید قبل از هر کاری بتوان فرهنگ و علم استفاد از آن را به مخاطب معرفی کرد و به این ترتیب مخاطرات آن را برای همگان شناسایی کرد. باید در قالب آموزش بتوان مخاطرات فضای مجازی را برای مخاطب شناسایی کرد. باید استفاده از شبکه‌های اجتماعی به سمت استفاده بهینه هدایت شود. اصولا با قطع امکان دسترسی به شبکه‌های اجتماعی هیچ تغییری رخ نمی‌دهد. با این تفاسیر فقط توجه به آموزش و نحوه کاربرد شبکه‌های اجتماعی می‌تواند در ارتقای فرهنگ مصرف از این امکانات موثر باشد.

امنیت در شبکه‌های اجتماعی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

قانون جرایم رایانه‌ای مصوب سال ۸۸ در مواد هشت، ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۷ برای مجازات کسانی که به صورت غیرمجاز به داده‌‌های اطلاعاتی افراد، شامل صوت، تصویر یا متن گفت‌وگوها دستبرد می‌‌زنند حبس تعزیری و جریمه نقدی تعیین کرده است. بر اساس قانون مذکور همه قربانیان جرایم سایبری در حمایت کامل قرار دارند و هک تلگرام حتی توسط همسر نیز جرم محسوب می‌شود. تعیین دادسرای ویژه جرایم سایبری، نشانه‌ روشنی از اهمیت این موضوع برای قانونگذار است و در این قانون هیچ تفاوتی بین همسر یا اشخاص دیگر وجود ندارد و فرد هک کننده، براساس قانون مجازات خواهد شد. همگان باید بدانند که هیچ امنیتی در فضای مجازی وجود ندارد. برای مثال در روند نصب شبکه‌های تلگرام سوال‌های متعددی از کاربر پرسیده می‌شود که در برخی موارد فرد بدون توجه به محتوای سوال‌ها به آنها پاسخ‌های مثبت می‌دهد و همین امر باعث بروز مشکلات فراوان همچون بازخوانی اطلاعات فرد می‌شود. این امر نشان می‌دهد گردانندگان فضای تلگرام به تمامی اطلاعات موجود دسترسی دارند و به این ترتیب همگان باید به این امر واقف باشند که هیچ امنیتی در فضای تلگرام وجود ندارد. در این شرایط فقط باید فرهنگ استفاده از این وسیله ارتباطی به افراد آموزش داده شود. برای مثال در شبکه‌های مجازی هیچ ضرورتی مبنی بر انتشار اسرار و اطلاعات فردی وجود ندارد. از لحاظ امنیتی هم در این فضاها به دلیل عدم امنیت باید فقط با شیوه به کارگری مناسب از آن استفاده کرد.

در صورت بروز هرگونه تهدید یا سوء استفاده در شبکه‌های اجتماعی، کاربر چگونه می‌تواند مراجع انتظامی و قضائی را از بروز چنین نارسایی‌ای آگاه کند؟

هم اکنون کارگروه مصادیق مجرمانه یک مرجع مناسب برای مراجعه افراد آسیب دیده در شبکه‌های اجتماعی محسوب می‌شود. به این ترتیب فرد با تهیه عنوان شکایت می‌تواند به این کارگروه مراجعه کند. در ضمن پلیس فتا هم با فعالیت‌های گسترده امکان تعقیب افراد خاطی را فراهم می‌کند. نهادهای امنیتی در صورت اعاده شکایت در این زمینه می‌توانند از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کرده و به این ترتیب فرد خاطی را شناسایی و تحت تعقیب قرار دهند.