آغاز جنگ دو کره در سال ۱۹۵۱ منازعه میان دو بلوک شرق و غرب را که با پایان جنگ جهانی دوم شروع شده بود، عینیت بخشید. رقابت اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده آمریکا در شکل حمایت از طرفداران نظام کمونیستی و سرمایه داری در شبه جزیره کره، نشانگر عزم دو قدرت برای گسترش جهانی نفوذ خود حتی با ابزار نظامی و در قالب جنگهای نیابتی بود. در نهایت نیز، این نبرد در سال ۱۹۵۳ به تقسیم کره در مدار ۳۸ درجه شمالی منتهی شد که تا به امروز آثار زیان بار آن برای مردم آن منطقه ادامه دارد.
فروپاشی شوروی و کاسته شدن از توان مسکو برای حفظ مناطق تحت نفوذ خود، به تقابل و درگیریهای شبه جزیره کره پایان نداد. در این میان آمریکا در راستای تداوم بخشی حضورش در شرق آسیا توافق نامههای نظامی-امنیتی با ژاپن و کره جنوبی به امضا رساند. در طرف مقابل، کره شمالی تلاش کرد با تمرکز بر ارتقا توانمندیهای نظامی بقای نظام کمونیستی خود را در برابر تهدیدات آمریکا و متحدانش تضمین کند.
دستاورد رقابتهای ۷۰ ساله در شبه جزیره کره، عمق بخشی به سوء ظن رهبران سئول و پیونگ یانگ نسبت به سیاستهای یکدیگر، افزایش هزینههای های دفاعی، امنیتی شدن فضای منطقه شرق آسیا و متاثر شدن رشد اقتصادی دو کره از جو موجود بود.
با آغاز قرن جدید رهبران شبه جزیره کره تصمیم گرفتند گامهایی در مسیر رسیدن به صلح پایدار بردارند. برقراری دیدارهایی در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۷ میان آنها روزنههای امیدی برای تحقق این هدف بود؛ اما تغییر در رهبری پیونگ یانگ و همچنین ادامه سیاستهای افزایش توانمندی موشکی و هستهای کره شمالی این حرکت بطئی را متوقف کرد.
تا آنکه در اوایل سال ۲۰۱۸ برخی از رسانهها از احتمال تصمیم مقامات دو کره برای انجام دوباره دیدارها خبر دادند. حضور خواهر کیم جونگ اون در مسابقات المپیک ۲۰۱۸ که در کره جنوبی برگزار شد، موید این اخبار بود. در نهایت این گمانه زنیها با اعلام رسمی دیدار رهبر کره شمالی با مون جائه این، رئیس جمهور کره جنوبی به پایان رسید.
این ملاقات در ابتدای اردیبهشت ماه در روستای مرزی پانمونجوم و در مکانی موسوم به خانه صلح در منطقه غیرنظامی صورت گرفت. در این نشست رهبران دو کشور بر دستیابی صلح دائم میان و خلع سلاح تاکید کردند و وعده دادند که تا آخر سال ۲۰۱۸، پایان جنگ کره را اعلام کنند.
این مساله با توجه به اینکه دو کره از سال ۱۹۵۳ تاکنون به لحاظ فنی در حالت جنگی به سر میبرند و عدم تخاصم تنها به واسطه آتش بس ادامه یافته است، برای مردم و رهبران شبه جزیره از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین در این ملاقات تاریخی، کیم جونگ اون به دعوت «مون جائه این» با عبور از خط صفر مرزی برای لحظاتی در خاک کره جنوبی ایستاد تا پس از ۷۰ سال، وی اولین رهبر کره شمالی نام بگیرد که قدم در این کشور گذاشته است.
در ادامه این روند، دومین دیدار سران پیونگ یانگ و سئول در ۵ خرداد در همان روستای قبل برگزار شد. اهمیت ملاقات دوم در ایفای میانجیگری رئیس جمهور کره جنوبی برای زمینه سازی نشست ترامپ و کیم جونگ اون بود. همچنین در این دیدار دو طرف پذیرفتند ملاقات سوم آنها در پیونگ یانگ انجام شود.
در فاصله ۵ خرداد تا ۲۷ شهریور که پیونگ یانگ میزبان مون جائه این شد، در سطوح پایینتر مذاکراتی میان مقامهای سیاسی و نظامی دو کره صورت گرفت. نتایج مثبت این گفتگوها باعث شد تا رهبران دو کشور مصمم شوند یک بار دیگر دور یک میز بنشینند.
با توجه این تحولات، مون جائه این روز سه شنبه وارد پیونگ یانگ شد. ماحصل دو دور گفتگو رهبران دو کره در پایتخت کره شمالی تاکید آنها بر تبدیل شبه جزیره به سرزمین صلح بدون سلاح هستهای و تهدید هستهای و توافق در زمینه غیرنظامی کردن مرز مشترک بود. در همین رابطه کیم جونگ اون و مون جائه این متعهد شدند شماری از پستهای بازرسی خود در مناطق مرزی را تعطیل و این منطقه را از تجهیزات نظامی تخلیه کنند.
حضور مشترک دو کره در بازیهای المپیک سال ۲۰۲۰ توکیو، اقدام در جهت کسب میزبانی مشترک بازیهای المپیک ۲۰۳۲ و به هم پیوستن خطوط آهن دو کشور از دیگر مسائل طرح شده در این دیدار بود.
علاوه براین مون جائه این اعلام کرد پیونگ یانگ موافقت کرده است تا «برای همیشه» سایتهای آزمایشهای هستهای و موشکی خود را ببندد و به بازرسان بینالمللی اجازه دهد تا بر این روند نظارت داشته باشند. وی افزود کرۀ شمالی آماده است تا در صورت مشاهدۀ رفتاری مناسب از سوی آمریکا، قدمهای بیشتری در راستای غیرهستهای کردن این کشور بردارد و از جمله اقدام به بستن راکتور هستهای یونگبیون کند.
در همین خصوص کیم جونگ اون با بیان اینکه کشورش موفق شده تاکنون به بمبهای اتمی دست یابد اظهار داشت کره شمالی در بعد اقتصادی عقب مانده است و در مقایسه با کشورهای توسعه یافته، کمبودهای زیادی دارد، لذا پیونگ یانگ مایل است مناسبات خود را با سئول تقویت کند. وی همچنین نسبت به حضور خود در پایتخت کره جنوبی برای نشست بعدی ابزار تمایل کرد.
گفتنی است توافقات دو کره و تاکید آنها بر عاری سازی منطقه از تسلیحات اتمی واکنشهای مثبتی در جهان برانگیخت.
//تسنیم