دانشمندان با بررسی گوسفند مرینوس دریافتهاند که تفاوت در سلولهای روی مو، عامل فرفری بودن پشم این حیوان است و بر اساس آن میتوان علت مجعد بودن موی سایر پستانداران ازجمله انسان را توضیح داد.
دلیل فرفری شدن مو چیست؟
به گزارش سیناپرس، موی انسان و برخی پستانداران، حالت مجعد و فرفری دارد و هنوز علت دقیق این مسئله مشخص نشده است.
در یک طرح تحقیقاتی مشترک، پژوهشگران نیوزیلندی و ژاپنی به سرپرستی «دووین هارلند» (Duane Harland) از مرکز تحقیقاتی «AgResearch» در نیوزیلند، علت فرفری شدن پشم گوسفندهای مرینوس را مورد بررسی قرار دادند.
نمونه پشم ۶ رأس گوسفند مرینوس نیوزیلندی پس از شستوشو در آب فوقالعاده خالص، در یک سیستم ارتعاشی خشک شد. این کار با هدف درهم پیچیده نشدن الیاف صورت گرفت. سپس انحنا و حالت خمیدگی موها زیر میکروسکوپ موردبررسی قرار گرفت و طی آن، انواع مختلف سلولها شمارش و طول سلولها اندازهگیری شد.
پیش از این، دو نظریه درباره علت مجعد بودن پشم گوسفند مرینوس مطرح شده بود. نظریه اول میگفت زمانی که یک رشته مو تشکیل میشود، سلولها در یک سمت سریعتر از سمت دیگر تقسیم میشوند که باعث ایجاد انحنا و خمیدگی در سمتی میشود که سلولهای کمتری دارد.
نظریه دوم بر اساس اختلاف بین دو نوع از سلولهاست که الیاف پشم را تشکیل میدهند، سلولهای ارتوکورتیکال (orthocortical) که تمایل به بلندتر شدن دارند و سلولهای پاراکورتیکال (paracortical) که تمایل به کوتاه ماندن دارند. در این نظریه، نسبت معینی از سلولهای بلندتر به سلولهای کوتاهتر، باعث ایجاد پیچش و خمیدگی در هر دو سمت میشود.
در بررسیهای میکروسکوپی مشخص شد که تفاوتی از نظر تعداد سلولها در دو سمت یک رشته مو وجود ندارد، بنابراین نظریه اول صحیح نیست.
در بررسی نظریه دوم، محققان دریافتند که نسبت سلولهای بلندتر به سلولهای کوتاه، امکان پیشبینی دقیق میزان مجعد بودن و خمیدگی مو را فراهم نمیکند؛ اما در هر رشته مو، هر سلول ارتوکورتیکال همواره بلندتر از سلول پاراکورتیکال است. این نتایج، از این ایده پشتیبانی میکند که تفاوت بین این سلولها با ایجاد شکل فرفری و مجعد مو در ارتباط است.
هرچند موی انسان تفاوتهایی اساسی با مو و پشم سایر حیوانات دارد، اما درک نحوه مجعد شدن پشم گوسفند مرینوس میتواند به رمزگشایی از اسرار علت مجعد شدن موی سایر پستانداران ازجمله انسان کمک کند.
نتایج این پژوهش در مجله «Experimental Biology» منتشر شده است.