عصرایران: خیلی از افراد را دیده اید از کودک تا پیر که هنگام گرسنگی بدخلق میشوند!
این اتفاق یک دلیل علمی ساده و یک سری درمانهای جالب دارد که در ادامه با هم میخوانیم. با ما همراه باشید.
بدن هم مانند ماشین نیاز به سوخت دارد!
بدن انسان برای تامین انرژی مورد نیاز خود به آن چه میخورید، وابسته است. اما گاهی اوقات ممکن است به واسطه مشغله کاری فراموش کنید که چند ساعت است چیزی نخورده اید یا از سر بی حوصلگی یکی از وعدههای غذایی روزانه خود را نادیده بگیرید.
غذا سوخت مورد نیاز ذهن و بدن را تامین میکند. از این رو، هر چه بیشتر گرسنگی را تحمل کنید، اثرات آن به تدریج روی روان و جسم شما نمایان خواهد شد. بدخلقی ناشی از گرسنگی (Hangry) یکی از پیامدهای گرسنگی بیش از اندازه است. در ادامه با شرایطی که در این حالت رخ میدهد، بیشتر آشنا میشویم.
۱. در اثر گرسنگی قوای ذهنی شما دچار افت شدید میشود
به گفته راشل پیندیک، استاد دانشگاه هاروارد، گلوکز سوخت اصلی مغز است، که از طریق مواد غذایی مصرفی – به ویژه نمونههای سرشار از کربوهیدارت – تامین میشود.
هنگامی که کربوهیدارتهای پیچیده – میوه، سبزیجات، و غلات کامل – مصرف نمیکنید، قند خون شما افت میکند. زمانی که این شرایط رخ میدهد، توانایی شما برای تمرکز و هوشیار باقی ماندن افت میکند.
۲. در اثر گرسنگی با تمایل شدید به مصرف مواد غذایی شیرین مواجه میشوید
هنگامی که قند خون افت میکند، بدن انسان تمایل شدید به مصرف خوراکیهای شیرین را تجربه میکند. به گفته بریجیت زیتلین، متخصص تغذیه، در این شرایط احتمال پرخوری برای جبران کمبود کالری که در طول روز شکل گرفته است، افزایش مییابد. مشکل بزرگی که مردم در این شرایط و با مصرف کربوهیدارتهای ساده (قندها) تجربه میکنند، این است که توجهی به مصرف چربی یا پروتئین نمیکنند.
مصرف بیش از اندازه کربوهیدارتها اغلب به شکل گیری علائم جسمانی مانند نفخ، یبوست، و خستگی منجر میشود. جای شگفتی نیست که تبدیل شدن این کار به یک عادت نتیجهای جز افزایش وزن به همراه ندارد.
۳. در اثر گرسنگی هورمونهای شما از کنترل خارج میشوند
سطوح هورمونهایی مانند گرلین Ghrelin (هورمون گرسنگی) که اشتها را تحریک میکند و لپتین Leptin که اشتها را سرکوب میکند، دچار تغییر میشوند تا گرسنگی و سیری را به شما نشان دهند.
اگر این هورومونهای مربوط به اشتها را نادیده بگیرید، مغز سیگنالهایی را به بدن ارسال میکند تا هورمونهای استرس شامل کورتیزول cortisol و اپینفرین Epinephrine ترشح شوند، که این شرایط یک واکنش جنگ یا گریز را موجب میشود. در نتیجه، هرچه بیشتر مضطرب میشوید.
شما باید هرچه سریعتر غذا بخورید، زیرا در غیر این صورت افزون بر احساس اضطراب، احتمالا نشانههای جسمانی ناخوشایندی مانند لرز یا تعریق را نیز تجربه خواهید کرد.
۴. در اثر گرسنگی بی دلیل ممکن است به دیگران پرخاش کنید
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۴ در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America منتشر شد، پژوهشگران سطوح گلوکز خون ۱۰۷ زوج متاهل را طی ۲۱ روز اندازه گیری کردند.
دانشمندان از تکنیک تا حدودی مبهم سوزن و عروسک وودو* Voodoo doll برای اندازه گیری تکانههای پرخاشگری استفاده کردند. همچنین، آنها به شرکت کنندگان اجازه دادند با صدای بلند از طریق هدفون به همسر خود پرخاش کنند. پژوهشگران دریافتند شرکت کنندگانی با سطوح کمتر گلوکز سوزن بیشتری به عروسک میزنند و همچنین طولانیتر و با تکرر بیشتر به همسر خود پرخاش میکنند.
این مطالعه واکنش بدخلقی ناشی از گرسنگی را ترسیم میکند، که اساسا یک مکانیسم بقا محسوب میشود. برای اجداد دور ما، غذا همواره به میزان فراوان در دسترس نبوده است و در همین راستا گروهی از مردم برای کسب منابع بیشتر به نبرد میپرداختند.
اما هر چند وقت یک بار باید غذا بخوریم؟
پس از تجزیه و تحلیل تعدادی از پژوهشهای تغذیه ای، بیشتر کارشناسان با سه اصل اساسی که در ادامه به آنها اشاره میشود درباره سلامت خلق و خو و تغذیه به توافق رسیده اند.
سلامت خلق و خوی خوب با افزودن مواد مغذی به رژیم غذایی آغاز میشود. این اساسیترین مولفه سلامت خلق و خو محسوب میشود. ما باید این حقیقت را بپذیریم که تغذیه متعادل برای سلامت روانی حیاتی است. غلات کامل، میوه ها، سبزیجات، و گوشتهای بدون چربی (یا اگر گیاهخوار هستید جایگزینهای آنها) باید در بیشتر وعدههای غذایی و میان وعدههای ما یک اولویت باشند.
غذا خوردن مکرر + غذاهای سالم = بهبود خلق و خو
هیچ توافق علمی درباره این که دقیقا چند بار در روز باید غذا بخورید وجود ندارد. با این وجود، بیشتر کارشناسان با این اصل موافق هستند که غذا خوردن مکرر که شامل وعدههای غذایی یا میان وعدههای کوچکتر میشود، نسبت به سه وعده غذایی بزرگ برای انسان مفیدتر است.
این مرحله نیازمند برخی مشاهدات و مستندات شخصی است. برای آغاز، شما میتوانید خوراکی کوچک را هر سه تا چهار ساعت یک بار مصرف کنید و احساس خود را یادداشت کنید.
غذاهایی که باید کنار گذاشته شوند
کربوهیدارتهای پالایش شده (قندها) و الکل دو گزینه اصلی محسوب میشوند. از کربوهیدارتهای پالایش شده میتوان به آبنبات، نوشابه، آبمیوههای صنعتی، و شربتها اشاره کرد. نشاستههای پالایش شده، مانند نان سفید و کراکرها، نیز میتوانند بر سطوح قند خون تاثیرگذار باشند. از سوی دیگر مضرات مصرف الکل نیز به طور علمی اثبات شده اند.