سدی زیبا در طبس که برای دیدنش باید دل به رود زد! +تصاویر

خبرگزاری مهر نوشت: چند صد سال پیش برای جلوگیری از ورود سیل به شهر طبس و استفاده بهینه از آب طاق، سد و یا بندی بنا شد که باید برای دیدن آن در مسیر رودخانه ای که از منطقه گردشگری کال سردر عبور می کند گذر کرد.

بند شاه عباس به صورت طاق بلند در محلی که دره با دیوار سنگی باریک می شود با آجر بسته شده است این سد در طی چند دوره زمانی ساخته شده به نحوی که قسمت فوقانی آن از قلوه سنگ است و گفته می شود این قسمت به دستور شاه عباس بازسازی شده، به همین دلیل به این نام مشهور است. بند شاه عباسی در منطقه گردشگری کال سردر قرار دارد جایی که یکی از ژئوسایت های مهم شهرستان طبس به شمار می آید و باید برای دیدن آن از رودخانه ای کم عمق رد شد.

نقش بز کوهی روی دیواره سنگ ها

بند شاه عباسی در میانه دو کوه در شهرستان طبس واقع شده بنایی آجری واقع شده که در قسمت بالا و یا تاج آن سنگ به کار رفته است در قسمت پایین نیز این طاق آجری است. بلندی این طاق تا زیر تیزه حدود ۱۷ متر است اما در کل بلندای این بند حدود ۲۸ تا ۳۰ متر است. این طاق قدیمی ترین بخش بناست تیزه ملایم آن شبیه به بناهای دوره اسلامی است و از یک طرف مرمت شده و از سوی دیگر آسیب دیده است. ازسمت پشت این طاق بند در بالای طاق قسمتی از طاق کوچک قرار دارد که داخل آن با سنگ و ملاط آهک پر شده است.

بند شاه عباسی

در کتاب طبس شهری که بود نوشته یعقوب دانشدوست آمده که شده که به نظر می رسد بازسازی های آخری به دستور شاه عباس انجام شده باشد زیرا یادداشتی از میرزا علی منشی باشی وجود دارد که از این بند یاد شده است گرچه این یادداشت ایجاد تمام بند به شاه عباس نسبت داده شده ولی نظر من این است که کارهای انجام شده در زمان شاه عباس محدود بوده است به آن قسمت از بازسازی هایی که با سنگ ساخته شده است منشی باشی در یادداشت خود نوشته است: شاه عباس مرحوم طاقی در میان کوه زد که جلوی آب سیل را ببندد و کم کم به شهر بیاورد. ولی به احتیاط آن که اگر طاق بشکند تمام طبس را آب خواهد برد تمام نکرده واگذاشته است.

در تمام این بند می توان تنبوشه های سفالی را که برای آبگیری از بند پیش بینی شده اند مشاهده کرد. حتی می توان ردی از سنگ نگاره هایی با نقش بز کوهی را در سنگ های اطراف این طاق دید. شاید این بزها را نمادی از فرشتگانی می دانستند که برای نگهبانی آب، افزایش و فراوانی نعمت بر دیواره‌های طاق دعا می کنند.

مسیر کال سردر

بند شاه عباسی اگر چه سال ۹۱ آن زمان که طبس جزوی از استان یزد بود، در فهرست میراث ملی ثبت شد اما هنوز هیچ باستان شناسی روی این سنگ نگاره ها کار نکرده است.