فصل سرمای امسال در کنار دو مهمان همیشگیاش، آنفلوآنزا و سرماخوردگی، همچنان زیر سایه همهگیری بیماری کووید-۱۹است. گرچه آنفلوآنزا و کووید-۱۹ هر دو از بیماریهای تنفسی قابل انتقال است، باوجود برخی شباهتها در علائمشان، به دنبال عفونت با دو نوع متفاوت از ویروسها(به ترتیب ویروس آنفلوآنزا و SARS-CoV2) ایجاد میشود. از آنجا که این دو بیماری علائم ظاهری مشابهی هنگام ابتلا بروز میدهد، در شرایط کنونی بسیار مهم است که بتوانیم تفاوتهای این دو بیماری را شناسایی کنیم و با بروز هر علامتی خود را مبتلا به کووید-۱۹ ندانیم. با وجود این به دلیل شباهتهای ظاهری برخی علائم این دو بیماری در برخی موارد ممکن است قضاوت به تنهایی از روی علائم امکانپذیر نباشد و برای اعلام نتیجه قطعی نیاز به انجام تستهای آزمایشگاهی باشد. گرچه هنوز بسیاری از اطلاعات ما در مورد کووید-۱۹ کامل نشده ولی با نگاهی به آخرین گزارشات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای عفونی ایالات متحده، تلاش کردهایم کمی بیشتر با شباهتها و تفاوتهای این دو بیماری واگیردار از منظر علائم، شرایط انتقال، مدت زمان ناقلبودن و عوارض احتمالی پس از بهبودی آنها بیشتر آشنا شویم تا بتوانیم حفاظت مؤثرتری را در برابر این مهمانهای نامطلوب پاییزی ایجاد کنیم.
نشانهها و علائم
آنفلوآنزا و کووید-۱۹ هر یک طیف گستردهای از علائم از بدون علامت تا سختترین عوارض را میتوانند به دنبال داشته باشند. از معمولترین عوارض مشترک میان این دو بیماری میتوان به این موارد اشاره کرد: تب یا احساس تب و لرز، سرفه، کاهش حجم تنفسی یا دشواری در تنفس، احساس خستگی و بیرمقی، گلو درد، آبریزش یا کیپشدن بینی، بدن درد و دردهای عضلانی و سردرد.
برخی از افراد به ویژه کودکان ممکن است عوارض گوارشی مانند اسهال و استفراغ نیز بروز دهند.
به نظر میرسد کووید-۱۹ عوارض شدیدتری را در برخی مبتلایان ایجاد میکند. در حال حاضر یکی از علائم رایج کووید-۱۹ که تاکنون در بیماران مبتلا به آنفلوآنزا مشاهده نشده، کمشدن یا از بین رفتن احساس بویایی و چشایی است.
چه مدت بعد از در معرض بودن، علائم بروز میکند؟
در مورد هر دو بیماری یک تا چند روز ممکن است بین زمانی که فرد در معرض ویروس قرار میگیرد تا زمانی که اولین علائم بیماری را بروز میدهد فاصله باشد.
آنفلوآنزا: معمولا فرد اولین علائم را بین یک تا چهار روز پس از ابتلا به بیماری بروز میدهد.
کووید-۱۹: معمولا فرد مبتلا پنج روز پس از آلودگی به ویروس اولین علائم ابتلا را بروز میدهد. با وجود این ممکن است برخی افراد این علائم را حتی دو روز بعد از ابتلا هم بروز دهند و برخی تا دو هفته پس از ابتلا علائم اولیه را نشان دهند.
مدت ناقلبودن فرد مبتلا
در هر دو بیماری فرد مبتلا میتواند حداقل از یک روز قبل از بروز اولین علامتها ناقل بیماری باشد.
معمولا مبتلایان کووید-۱۹ زمان طولانیتری نسبت به افراد مبتلا به آنفلوآنزا ناقل بیماری هستند.
آنفلوآنزا: بیشتر افراد مبتلا از یک روز پیش از بروز علائم بیماری ناقل هستند. معمولا افراد مبتلا به آنفلوآنزا در سه تا چهار روز ابتدای بیماری بیشترین ظرفیت انتقال بیماری را دارند. البته برخی نیز تا هفت روز ممکن است ناقل بیماری باشند. نوزادان و افراد سالمند حتی ممکن است مدت طولانیتری نیز ناقل بیماری باشند.
روشهای انتقال
هر دو بیماری میتوانند از فردی به فرد دیگر در صورت ارتباط نزدیک (فاصله کمتر از دو متر) منتقل شود. هر دو عمدتا از طریق ذرات تنفسی که به دنبال عطسه و سرفه یا حتی صحبتکردن فرد مبتلا در فضا پخش میشود، به دهان، بینی و از این مسیر به ریههای فرد مقابل منتقل میشود. انتقال میتواند از طریق لمس مستقیم فرد بیمار مانند دست دادن یا با لمس سطوح یا وسایل آلوده به ویروس و سپس دست زدن به دهان، بینی یا چشم منتقل شود. این انتقال همچنین میتواند از ارتباط با فرد مبتلای فاقد علائم نیز رخ دهد.
گرچه روشهای انتقال این دو بیماری بسیار شبیه هم به نظر میرسد اما کووید-۱۹ بسیار قابل انتقالتر از آنفلوآنزا برآورد شده است. همچنین نرخ آلودگی ویروس کووید-۱۹ بالاتر از آنفلوآنزاست و هر فرد مبتلا به کووید-۱۹ میتواند تعداد افراد بیشتری را درگیر این بیماری کند.
عوارض
برخی عوارض ممکن است به صورت مشترک به دنبال هر دوی این بیماریها ایجاد شود مانند: ذاتالریه، مشکلات تنفسی، آب آوردن ریه، سپتیسمی یا انتشار عفونت در بدن، مشکلات قلبی، نارسایی دستگاههای بدن، بدخیمی بیماریهای مزمن قبلی (بیماریهای ریوی، قلبی، عصبی و دیابت)، التهاب قلب، مغز و عضلات و عفونتهای باکتریایی ثانویه.
آنفلوآنزا: بیشتر افراد مبتلا در مدت کوتاهی(حدود دو هفته) علائم بهبودی را نشان میدهند اما برخی از آنها دچار عوارض بعدی میشوند که به آنها اشاره شد.
کووید-۱۹: عوارض جانبی دیگری که در بهبودیافتگان کووید-۱۹ مشاهده شده است عبارتند از:
لختگی خون در رگهای خونی ریه، قلب، پا یا مغز، عارضه التهابی چند سیستمی اطفال(MIS-C) .
افراد در معرض ابتلا به نوع حاد بیماری
هر دو بیماری در گروههای پرخطر زیر میتوانند منجر به بیماری حاد شوند: افراد سالمند، افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای
و زنان باردار.
آنفلوآنزا: خردسالان بیشتر در معرض ابتلا به آنفلوآنزای حاد هستند.
کووید-۱۹: کودکان در سنین مدرسه مبتلا به کووید-۱۹ خطرپذیری بیشتری برای ابتلا به عارضه التهابی چند سیستمی اطفال (MIS-C) دارند که یکی از عوارض نادر اما حاد کووید-۱۹ است.