در روزی که ارکان اطلاعاتی، امنیتی و قضایی آمریکا دست به دست هم دادند تا به محبوبیت ولادیمیر پوتین نزد دونالد ترامپ خدشه وارد کنند، رئیس جمهوری ایالات متحده شگفتی دیگری خلق کرد و از برنامه ریزی برای دیداری دوباره با همتای روس خود خبر داد.
به گزارش ایرنا ؛ترامپ روز پنجشنبه از تریبون همیشگی اش یعنی توئیتر استفاده کرد و گفت: نشست با (رئیس جمهوری) روسیه یک موفقیت بزرگ بود، البته از نظر دشمن واقعی مردم یعنی رسانه های خبری جعلی اینگونه نبود.
او برای آنکه بر اندام مخالفان این ملاقات لرزه اندازد، اعلام کرد:من به دنبال دیدار دوم هستم تا بتوانیم برخی از چیزهای زیادی را که به بحث گذاشتیم، اجرایی کنیم.
«سارا سندرز» سخنگوی کاخ سفید نیز مانند رئیس خود در توئیتی اعلام کرد که ترامپ، «جان بولتون» مشاور امنیت ملی را مامور کرده تا پوتین را در فصل پائیز به آمریکا دعوت کند. بنابر اعلام سندرز، صحبت ها برای فراهم کردن مقدمات این سفر پائیزی در جریان است.
دیدار اول روز دوشنبه ۱۶ ژوئیه (۲۵ تیر ماه) در هلسینکی پایتخت فنلاند برگزار شد. پوتین و ترامپ تک به تک مقابل یکدیگر نشسته و تنها دو مترجم صحبت های آنها را ترجمه کردند. دو طرف بیش از دو ساعت پشت درهای بسته صحبت کردند، بدون آنکه مقام های روس یا آمریکایی در اتاق حاضر باشند.
رئیس جمهوری آمریکا موضوعات مورد بحث با پوتین را چنین دسته بندی کرد: «متوقف کردن تروریسم، امنیت اسرائیل، عدم اشاعه هسته ای، حملات سایبری، تجارت، اوکراین، صلح خاورمیانه، کره شمالی و چیزهای دیگر.» اما هنوز از توافق هایی که میان دو طرف حاصل شده، همچنان یک راز مگو باقی مانده است.
جنجال ها درباره این دیدار زمانی شدت گرفت که ترامپ در کنفرانس خبری با پوتین در هلسینکی به نهادهای اطلاعاتی آمریکا پشت کرد و با رئیس جمهوری آمریکا همدل و همزبان شد.
پوتین در آنجا تاکید کرد که در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا دخالت نکرده است. ترامپ هم گفت سخنان پوتین را می پذیرد و دلیلی نمی بیند که روس ها در آن انتخابات دخالت کرده باشند. اما این در حالی است که شانزده نهاد اطلاعاتی آمریکا در یک ارزیابی استخباراتی گفته بودند که شواهدی درباره چنین دخالتی وجود دارد و روسیه برای ایجاد اختلاف، تضعیف موقعیت هیلادی کلینتون نامزد حزب دموکرات و کمک به پیروزی ترامپ، در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا دخالت کرده است.
آمریکایی ها، هم جمهوریخواه و هم دموکرات، موضع ترامپ را تقبیح کردند. پوتین در دفاع از خود و یار آمریکایی اش گفته، نیروهای «قدرتمند» در ایالات متحده تلاش می کنند تا دستاوردهای نشست را از بین ببرند. او مشخصا از فرد خاصی نام نبرد اما به کسانی اشاره کرد که «منافع اندک حزبی» را بر منافع آمریکا ترجیح می دهند.
وی تاکید کرد که با این حال، روابط روسیه و آمریکا رو به بهبود گذاشته است.
**اعتراض به سفر پائیزه پوتین به آمریکا
مقام های آمریکایی که تا دیروز مشغول ترمیم خرابکاری ترامپ در هلسینکی بودند، حالا به هشدار و انذار روی آورده اند تا او را از دیدار دوباره با مرد روسی منصرف کنند.
«چاک شومر» رهبر اقلیت دموکرات در سنا تاکید کرد: تا زمانی که کاخ سفید محتوای جلسه روز دوشنبه در هلسینکی را منتشر نکند، ترامپ و پوتین نباید دوباره به صورت تک به تک دیدار کنند. «اریک سوالول» عضو دموکرات مجلس نمایندگان از ایالت کالیفرنیا هم نتوانسته خشم خود را فرو بخورد و در توئیتی خطاب به ترامپ نوشت: نباید شب دزد را به شام دعوت کنی.
جمهوریخواهان هم یکصدا گفته اند حالا زمان مناسبی برای تعیین قرار ملاقات با پوتین نیست و ترامپ باید منتظر بماند تا فرصت مهیا شود. «شلی مور کاپیتو» سناتور جمهوریخواه از ویرجینیای غربی گفت که «در این مقطع باید روشن شود که در کجاقرار داریم. اوضاع کمی تیره است.اگر از من پرسیده شود، می گویم بگذارید ابتدا گرد و غبار تمام شود.» «جان کرونین» نفر دوم جمهوریخواهان در سنا هم توصیه کرد که هر گونه دیدار احتمالی بهتر است «یک یا دو سال» دیگر برگزار شود.
طبق یک نظرسنجی شبکه سی.بی.اس که روز پنجشنبه منتشر شد، تنها ۳۲ درصد جمهوریخواهان از عملکرد ترامپ در کنفرانس خبری هلسینکی راضی هستند و بقیه افراد وابسته به این حزب از رئیس جمهوری ناراضی هستند. «باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنا گفت که آن دیدار «لحظه خوبی برای کشور ما نبود.»
** هشدار امنیتی ها و اطلاعاتی ها
نارضایتی از عملکرد ترامپ در کنفرانس خبری هلسینکی حتی تا قلب دولت او نیز کشیده شده است. قبل و بعد از انتشار خبر تلاش برای ملاقات دوم، روسای نهادهای دولتی و اطلاعاتی کوشیدند تا راه خود را از ترامپ جدا کرده و روسیه را در چشم رئیس جمهوری خوار کنند.
«دن کوتس» رئیس آژانس مدیریت اطلاعات ملی آمریکا (NDI) گلایه کرد که هنوز اطلاعاتی درباره محتوای دیدار تک به تک ترامپ و پوتین ندارد. او حتی اعلام کرده که دولت در زمینه دیدار رئیس جمهوری آمریکا با پوتین به وی خبر نداده بود.
او که در «اجلاس امنیتی آسپن» در «کلرادو» صحبت می کرد، افزود: نمی دانم در آن جلسه چه گذشت. هر چه زمان بگذرد و رئیس جمهوری درباره موضوعات جلسه صحبت کند، به اطلاعات بیشتری دست پیدا می کنیم.
آژانس تحت مدیریت کوتس مسئولیت نظارت و هماهنگی آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)، آژانس امنیت ملی (NSA) و چهارده نهاد دیگر را برعهده دارد. همه این نهادها در یک گزارش اطلاعاتی مدعی شده بودند روسیه درانتخابات آمریکا دخالت کرده است.
کوتس گفته که«بهتر بود» جلسه ای میان ترامپ و پوتین برگزار نمی شد. او همچنین نسبت به انتشار خبرها در مورد تلاش کاخ سفید برای برگزاری دیدار دوم میان ترامپ و پوتین ابراز تعجب کند.
«کریستین نیلسن» وزیر امنیت داخلی نیز در اجلاس امنیتی آسپن حاضر شد و خبر از تکرار حادثه ای دیگر توسط روس ها داد. او گفت آمریکا بایدآماده دخالت احتمالی روسیه در انتخابات میاندوره ای ماه نوامبر در همه پنجاه ایالت این کشور باشد.
«کریستوفر ری» مدیرپلیس فدرال آمریکا(اف.بی.آی)هم دراجلاس امنیتی آسپن با کوتس ونیلسن همصدا شد و در مخالفت با ترامپ گفت: معتقدم روسیه برای دخالت در انتخابات گذشته تلاش کرده بود و همچنان درحال انجام اقداماتی برای اعمال نفوذ مخرب خود است. دیدگاه من در این خصوص تغییر نکرده است.
ترامپ حدودیک سال پیش «جیمز کومی» مدیر اف.بی.آی را اخراج و «ری» را جانشین وی کرد. کومی در مقابل فشار های دولتی برای اخراج برخی مقام های ارشد اف.بی.آی مقاومت کرده و از ارائه پاره ای از اطلاعات مربوط به دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ خودداری کرده بود.
ری در این مورد نیز ترامپ را سرزنش کرد و گفت: به نظر من، اگر روش ها و منابع خود را افشا کنیم، روال خطرناکی را پایه گذاری می کنیم.
وی در بحبوحه جنجال های اخیر گریزی به پکن زد و گفت که چین چالش برانگیزترین و مهمترین تهدید علیه آمریکاست.
«رادروزنستاین»معاون دادستان کل آمریکا هم ازتریبونی که دراجلاس امنیتی آسپن در اختیارش گذاشته شده بود، استفاده کرد ونسبت به افزایش تلاش های روسیه وسایر بازیگران خارجی برای افزایش نفوذ درآمریکا هشدار داد. وی دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ را «تنها یک درخت از جنگل» توصیف کرد.
روزنستاین در اجلاس امنیتی آسپن گزارش تازه ای در مورد تهدیدهای سایبری پیش روی آمریکا منتشر کرد. وی گفت که ارزیابی های اطلاعاتی «مبتنی بر شواهد است» و حدس و گمان در آن جایی ندارد. او اشاره مستقیمی به ترامپ نداشت اما کیست که نداند او این سخنان را خطاب به رئیس جمهوری آمریکا به زبان آورده است.
**جلسات ویژه در سنا
گزارش روزنستاین وهشدارسایرمقام های آمریکایی درباره حملات سایبری علیه آمریکاو دخالت احتمالی درانتخابات میاندوره ای ماه نوامبر در حالی است که کنگره برای اقدامی عملی علیه این تهدیدها وارد عمل شده است.
«میچ مک کانل»رهبر اکثریت جمهوریخواه در سنا اعلام کرد، از دو کمیته مهم سنا خواسته تا پیشنهادهای خود را برای اجرای اقدامات بیشتر به منظور جلوگیری از دخالت روسیه در انتخابات آتی آمریکا ارائه کنند. وی همچنین خواستار برگزاری جلسات استماع در مورد قانون تحریم های روسیه شد.
مک کانل دربیانیه ای تاکید کرد، از «مایک کراپو» رئیس جمهوریخواه کمیته بانکداری و «باب کورک» رئیس جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنا درخواست کرد تا در راستای تلاش های کنگره برای مقابله با دخالت های احتمالی روسیه در انتخابات آمریکا یا هر کشور دیگری وارد عمل شوند.
**امتیازدهی ترامپ به مخالفان
به نظر می رسد، انتقادات تلخ و طعنه های گزنده ترامپ را وادار به عقب نشینی نکرده است که اگر کرده بود او برای دیدار دوباره با پوتین بی قراری نمی کرد. کاخ سفید برای آنکه اندکی از مخالفت ها کم کند، گفت که بر خلاف خبرهای منتشر شده در خصوص یکی از مسائل مهم، قولی به پوتین نداده است.
پوتین در هلسینکی گفته بود روس ها آماده هستند در مسکو از «رابرت مولر» بازپرس ویژه تحقیق در پرونده دخالت روسیه در انتخابات آمریکا استقبال کنند و او می تواند با دوازده مظنون به دخالت در آن انتخابات ملاقات کند؛ اما به شرطی که روسیه هم بتواند از چند آمریکایی که تحت تعقیب مقام های روس هستند، بازجویی کند.
ترامپ درهمان کنفرانس خبری این درخواست را«پیشنهادی باورنکردنی»خوانده بود اماحالاسارا سندرز می گوید که «رئیس جمهوری با آن پیشنهاد مخالفت کرده است.»
مولر دوازده مقام اطلاعات نظامی روس را به دخالت در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا متهم و علیه آنها اعلام جرم کرده است. از سوی دیگر، روسیه هم مایل است در چارچوب پرونده ای که علیه «ویلیام براودر» میلیاردر و فعال حقوق بشر تشکیل داده است با «مایکل مک فال» سفیر سابق آمریکا در مسکو و یازده نفر دیگر جلسه پرسش و پاسخ برگزار کند.
براودر گفته که اگر تحویل روسیه شود، کشته خواهد شد. او از عوامل اصلی در تصویب «قانون ماگنیتسکی» توسط کنگره آمریکاست. «سرگئی ماگنیتسکی» وکیل روس بنیاد انگلیسی سرمایه گذاری «هرمیتاژ» در روسیه بود که ۱۶ نوامبر ۲۰۰۹ در زندان «ماتروسکایا تیشینا» در مسکو درگذشت. آمریکا به این بهانه قانونی به نام او تصویب کرده و از پنج سال پیش در چارچوب تصویب و اجرای این قانون ده ها مقام و شهروند روس را تحریم کرده است.
سریال هیجان انگیزی که ترامپ تهیه کرده است ماه ها و شاید سال ها آمریکایی ها را درگیر خود کند. ترامپ در بیش از یک سال و نیمی که ساکن کاخ سفید بوده، به هر اقدامی دست زده تا یک موفقیت بزرگ را به نام خود ثبت کند. هنوز نمره های مثبت زیادی در کارنامه او نیست، بنابراین بسیاری ازمسائل مورد علاقه اش را به پوتین گره زده است تا دریک همکاری دو نفره نمره قبولی گرفته و روزی به عنوان یک رئیس جمهوری موفق کاخ سفید را ترک کند.
اما با این حجم از مخالفت های داخلی و خارجی و چالش های ملی و بین المللی که ترامپ ایجاد کرده، باید گفت که او یک قمار خطرناک را شروع کرده است؛ قماری که شاید در آن اعتبار آمریکا و حتی عمارت ریاست جمهوری را نیز ببازد.