مناقشه در قره باغ وارد فاز خطرناک و غیر قابل کنترلی شده است. در این میان، واشنگتن به عنوان اصلی ترین حامی ایجاد تنشهای مزمن و دامنه دار در آسیای میانه، حتی در مواجهه ظاهری با این بحران نیز سکوت کرده است. در مقابل، مقامات روسی خواستار آتش بس فوری میان ایروان و باکو شده اند. درخواستی که فعلا با پاسخ مثبتی از سوی دو طرف مواجه نشده است. چنانچه شبکه یورونیوز گزارش داده است، جمهوری آذربایجان دیروز پس از هدف قرار گرفتن و سرنگونی دو بالگرد نظامیاش در ارتفاعات قرهباغ این منطقه را زیر آتش سنگین توپخانه و سامانههای موشکی خود قرار داد. نیروهای نظامی مستقر در قرهباغ که تحت حمایت ارمنستان هستند میگویند که در جریان درگیری با نیروهای نظامی آذربایجان خسارات سنگینی به آنها وارد کرده اند.
اعلام وضعیت جنگی در قره باغ
مواضع روسای جمهور آذربایجان و ارمنستان، حکایت از درگیری عمیق و گسترده ای دارد که میان طرفین رخ داده و فعلا هیچ یک قصد عقب نشینی از آن را ندارند. «الهام علیاف» رئیسجمهور آذربایجان در مواضعی رسمی و در مقابل خبرنگاران اظهار کرد که نیروهای مسلح ارمنستان با انواع سلاحها از جمله توپخانه سنگین مواضع ارتش آذربایجان و تعدادی از مناطق مسکونی را هدف قرار دادهاند که در نتیجه تعدادی از نیروهای نظامی و غیر نظامی مجروح شدهاند.
او در ادامه از پاسخ متقابل نیروهای آذربایجان خبر داد.
در مقابل، نیکول پاشینیان نخستوزیر ارمنستان از شکل گیری وضعیت جنگی در منطقه قره باغ خبر داد. این درگیری ممکن است به قره باغ ختم نشود .پاشینیان از حمله نیروهای آذربایجانی به شهرکهای مسکونی ارمنستان در منطقه ناگورنو-قرهباغ خبر داد و وزارت دفاع ارمنستان هم اعلام کرد که نیروهای این کشور دو بالگرد و سه پهپاد آذربایجانی را در واکنش به حملات باکو به مناطق مسکونی
ساقط کردهاند.
در شرایطی که دو طرف یکدیگر را به آغاز درگیریها متهم میکنند، مجموع این رخدادها باعث شد تا آرائیکهاراطونیان رئیس منطقه مورد مناقشه قرهباغ در یک نشست اضطراری با اعضای شورای ملی، حالت آمادهباش جنگی اعلام کند. او در بیانیهای از تمامی افراد بالای ۱۸ سال خواست تا آماده جنگ شوند.
میانجیگری روسیه در میان آتش
وزارت خارجه روسیه در پی بالا گرفتن تنش مرزی میان ارمنستان و آذربایجان در منطقه مورد مناقشه قرهباغ از دوطرف خواست به سرعت آتشافروزی را متوقف و مذاکرات را آغاز کنند. بنابر گزارش اسپوتنیک، وزارت خارجه روسیه در بیانیهای اعلام کرده است: ما از همه طرفها میخواهیم فورا آتشبس کنند و برای تثبیت اوضاع به مذاکره روی بیاورند.
این وزارتخانه در ادامه به گزارشها درباره تشدید تنشها در منطقه مورد مناقشه اشاره کرد و شواهدی مبنی بر وجود تلفات در نتیجه درگیریهای دیروز را مورد تایید قرار داد.
سکوت معنادار کاخ سفید
کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا، فعلا ترجیح داده اند در خصوص تشدید مناقشه در قره باغ سخنی به میان نیاورند! تحلیلگران مسائل بین الملل معتقدند که ایجاد یک جنگ مستمر در آسیای مرکزی، از جمله راهبردها و سیاستهای کلان مورد حمایت هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه محسوب می شود. نکته قابل تامل اینکه در روز جمعه، یعنی دو روز قبل از ورود آذربایجان و ارمنستان به وضعیت جنگی، سفارتخانههای آمریکا در باکو و ایروان، در بیانیهای از تمامی شهروندان آمریکایی خواستند تا به منطقه مورد اختلاف وارد نشوند، گویا از وقوع درگیریها خبر داشتند. این سؤال مطرح است که دولت آمریکا چگونه از بروز دوباره درگیریها در این منطقه با خبر بوده است؟بدون شک ترامپ و پمپئو هرگز قصد ندارند به این سوال کلیدی پاسخ دهند زیرا پاسخدهی واقعی به این سوال، نقش ایالات متحده آمریکا در شعله ور شدن دوباره نبرد در قره باغ را آشکار خواهد ساخت.
وزارت خارجه ترکیه نیز در بیانیهای بار دیگر حمایت خود را از جمهوری آذربایجان اعلام کرد و گفت که ترکیه کمکها و حمایتهای لازم را در اختیار آذربایجان قرار خواهد داد.ورود ترکیه به این عرصه ( عرصه نبرد با ارمنستان در قره باغ) می تواند منجر به پیچیده و فراگیر تر شدن بحران در این منطقه شود. درا ین صورت، واسطه گری کشورهای منطقه برای حل بحران، حتی به صورت موقت بی اثر خواهد بود. منازعه در قره باغ در فوریه ۱۹۸۸ آغاز شد، زمانی که منطقه خودمختار قره باغ کوهستانی اعلام جدا شدن از جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان را مطرح کرد. در جریان درگیری مسلحانه در سالهای ۱۹۹۴- ۱۹۹۲، آذربایجان کنترل خود را بر قره باغ و هفت منطقه مجاور از دست داد. از سال ۱۹۹۲، مذاکرات در مورد حل و فصل مسالمت آمیز منازعات در چارچوب گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا، به ریاست مشترک روسیه، ایالات متحده و فرانسه در جریان بوده است، اما به نظر می رسد واشنگتن و برخی کشورهای اروپایی، تمایلی در خصوص حل و فصل این بحران و ایجاد صلح دائمی میان باکو و ایروان ندارند.