فاجعه در اصفهان تا ۱۰۰ روز دیگر !

مسافران ورزنه در شرق اصفهان این روزها شاهد صفی از تراکتورهای خاموش در حاشیه جاده‌های متنهی به این شهر هستند. مسیری ده‌ها کیلومتری از ورزنه تا اسلام آباد نیز صحنه استقرار تراکتورهایی است که به نمادی برای اعتراض کشاورزان شرق اصفهان تبدیل شده است.

کشاورزان معترض آبی را مطالبه می‌کنند که حق‌ خود دانسته اما مدت‌هاست مسیر آن برای رسیدن به زمین‌های تشنه این منطقه سد شده است. آنها طومار دیروز شیخ بهایی و مصوبات امروز شورای عالی آب را مثال می‌زنند که بر حق‌شان از آب زاینده‌رود تاکید کرده‌ اما قرار نیست آبی برای کشت پاییزه در این رودخانه جاری شود.

شرکت آب منطقه‌ای اصفهان از ذخیره ۱۶۰ میلیون مترمکعبی آب در سد زاینده‌رود خبر می‌دهد. این خبر در روزهای پایانی مهر ماه اعلام شده و تا امروز که در میانه آبان به سر می‌بریم زمین تشنه اصفهان در انتظار بارش آسمان است، اما آب پاکی از مدت‌ها پیش روی دست مردم اصفهان ریخته شده است.

اداره کل هواشناسی استان اصفهان در نخستین روزهای ماه مهر اعلام کرد که اصفهانی‌ها در پاییز منتظر باران نباشند، امسال پاییزی خشک و آلوده خواهیم داشت و تا امروز که آبان به نیمه نزدیک می‌شود هنوز خبری از باران نیست، اما مصرف روزانه یک میلیون متر مکعبی آب از حجم سد زاینده رود نشان می‌دهد اگر باران نبارد اصفهانی‌ها تا ۱۰۰ روز دیگر آبی هم برای خوردن ندارند!

خشکسالی، مصوبات روی زمین مانده آب، حق‌آبه کشاورزان و بحران آب شرب کلید واژه‌هایی است که امروز پیرامون موضوع آب در اصفهان گفته و شنیده می‌شود. مسئولان و کارشناسان از خشکسالی بی سابقه در اصفهان می‌گویند و کشاورزان و نمایندگانشان از مشکلات کشت در اصفهان و طرح‌های آبی که قرار نبوده در استان همجوار اجرا شود.

اعتراض‌ها در ورزنه ادامه دارد

کشاورزان معترض اهل ورزنه دهمین روز اعتراض خود را پشت سر می‌گذارند، شرایط آرام است و برخی مسئولان با حضور در میان مردم این شهر اوضاع را از نزدیک بررسی می‌کنند.

علی اظهری نماینده کشاورزان معترض ورزنه می‌گوید: تراکتورها تا زمانی که مسئولان به قولشان عمل نکنند به نشانه اعتراض در حاشیه جاده باقی می‌مانند، تا ۱۰ روز دیگر هم صبر می‌کنیم و امیدواریم راه چاره‌ای پیدا شود.

وی ادامه می‌دهد: زمانی که آب را آزاد کردند ما تراکتورها را جمع می‌کنیم، ما به جز حق‌مان چیز دیگری نمی‌خواهیم، وزیر نیرو اعلام کرد که بر اساس مصوبات ۹ ماده‌ای آب طرح‌های ۵۰ درصدی استان همجوار باید متوقف شود و طرح‌های ۱۰۰ درصدی نیز اجرا نشود، اما چرا جناب وزیر خود به استان همجوار رفته و طرح‌ها را اجرا می‌کند؟

نماینده کشاورزان معترض ورزنه می‌گوید: کسانی که دلشان به حال زاینده‌رود می‌سوزند به هر طریقی که می‌توانند کمک کنند، ما کشاورزیم و راه امرار معاش دیگری نداریم، اکنون نیز فقط به دنبال حق‌آبه خود هستیم، ما نمی‌خواهیم به کشورمان ضربه وارد کنیم و از بیرون هم اجازه حضور هیچکس در این اعتراض را نمی‌دهیم، هرکس که به این نظام دهان کجی کند پاسخش را می‌دهیم و تا امروز به هیچ یک از افراد ضد انقلاب که خواستند از درباره این اعتراض خبری از ما گرفته و برای خارج از کشور ارسال کنند پاسخ مثبت نداده و نمی‌دهیم.

اظهری ادامه می‌دهد: وزارت نیرو باید به تناسب بارندگی‌ها میزان آب مورد نیاز را برداشته و آب موردنیاز کشاورزان را در اختیارشان قرار دهد، نباید به بهانه خشکسالی حق‌آبه ما را قطع کنند.

تلاش مسئولان استان اصفهان برای پایان جدال آب

استاندار اصفهان این روزها از تفاهم نامه‌ای صحبت می‌کند که قرار است براساس آن جدال آب بین کشاورزان دو استان خاتمه یابد. سند مشترکی که میان استانداران اصفهان و چهارمحال و بختیاری به امضا رسید تا نظارت بر برداشت آب به کشاورزان واگذار شود.

رسول زرگرپور نقش کشاورزان را در نظارت و جلوگیری از برداشت غیرمجاز آب را مؤثر دانست و بیان کرد: در این تفاهم‌نامه به این نتیجه رسیدیم که نظارت بر برداشت‌های حوضه آبریز زاینده‌رود از زرد کوه بختیاری تا تالاب گاوخونی زیر نظر کشاورزان صورت گیرد، زیرا کشاورزان با مدیریت و جدیت بیشتری بر برداشت مازاد آب نظارت دارند و از بروز آن جلوگیری می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: بخشی از پیکره آب زاینده‌رود در اصفهان و بخش دیگر در استان چهارمحال و بختیاری بوده که آیین‌نامه‌ای تنظیم شد تا در آینده‌ای نزدیک کنترل و نظارت بر برداشت غیرمجاز و مازاد مجاز صورت گیرد.

استاندار اصفهان امضای این تفاهم‌نامه را سبب بهبود وضعیت پیکره آبی زاینده‌رود دانست و اظهار داشت: با اجرای این نظارت و پیگیری‌ها در آینده‌ای نزدیک پیکره آبی رودخانه زاینده‌رود از وضعیت مناسب‌تری برخوردار است.

نمایندگان اصفهان پیگیر مشکل آب

نمایندگان استان اصفهان نیز در همین باره عنوان می‌کنند که تلاش‌ها برای برطرف کردن مشکل کشاورزان استان اصفهان ادامه دارد.

صادق طباطبایی نژاد نماینده مردم اردستان در مجلس شورای اسلامی گفت: همه نمایندگان پیگیر مشکل آب در استان اصفهان هستند و هر زمان که وزیر نیرو را ببینند موضوع را مطرح می‌کنند اما مشکل آب بحرانی است و به نتیجه رسیدن مقداری مشکل است.

وی با بیان اینکه بارش نداریم، سطح آب پایین آمده و شور شده است، گفت: آب، مسئله همه نمایندگان در استان اصفهان است، پیگیری‌ها همچنان ادامه دارد اما به واقع نمی‌دانیم چه زمانی نتیجه بدهد.

سند آب در کشور تدوین می‌شود

رئیس مجلس شورای اسلامی در سفر اخیر خود به اصفهان نیز پیرامون موضوع آب صحبت کرد.

علی لاریجانی اما مشکل آب را گسترده و مربوط به خشکسالی دانست و گفت: مسئله آب فقط به اصفهان مختص نیست و اکثر استان‌ها از جمله کرمان، یزد، سمنان، قم و سیستان و بلوچستان با کمبود آب مواجه هستند.

وی بیان کرد: مسئله آب طی ۲۰ سال آینده جزء اولویت‌های مهم کشور محسوب می‌شود و باید از ظرفیت‌های مختلف در این حوزه استفاده شود، همچنین باید از روش آبیاری تحت‌فشار استفاده کرد که برای این موضوع بودجه مناسبی اختصاص داده‌ شده است و در برنامه ششم توسعه جزء موضوعاتی است که باید این پروژه به اتمام برسد.

لاریجانی همچنین تصریح کرد: به سرمایه‌گذاری سالیانه ۴ الی ۵ هزار میلیارد تومان نیاز داریم که این سرمایه‌گذاری در راستای انتقال، شیرین کردن آب و کشت‌های هدایت‌شده و بهبود روش‌های کاری مرود استفاده قرار می‌گیرد.

وی گفت: سندی به نام سند آب در کشور در حال تدوین است و جزء وظایفی است که در این دوره باید به آن توجه کرد، ازاین‌رو مسئله آب نه‌تنها برای اصفهان بلکه در سطح ملی بسیار حائز اهمیت است.

برای حل مشکل زاینده‌رود همه مردم به میدان عمل بیایند

با وجود همه مسائلی که در حوزه آب مطرح است، از خشکسالی تا اجرا نشدن مصوبات ۹ ماده‌ای آب و تلاش مسئولان استان اصفهان برای رسیدن به راه برون رفت از این بحران موضوعی که مطرح می‌شود تلاش مردمی برای رسیدن انسجام و اتحاد در موضوع آب است.

اسفندیار امینی رئیس انجمن خبرگان کشاورزی اصفهان این موضوع را مطرح می‌کند و می‌گوید: در مباحث مربوط به آب باید چند سئوال را مطرح کرد، نخست باید پرسید آیا در استان ما آب فقط توسط کشاورزان مصرف می‌شود؟ صنعت، جامعه شهری، فضای سبز، جامعه کسبه، نهادهای خدماتی، محیط زیست و غیره آبی برداشت نمی‌کنند؟ پس چرا فقط کشاورزان به دنبال آب هستند، جامعه شهری نیز به دلیل مشکلات ناشی از کم آبی باید به دنبال این موضوع باشند، بنابراین شهرداری و شورای شهر که مدیریت شهری را برعهده دارند نیز باید برای شرب و مصارف شهری به میدان بیایند.

وی با بیان اینکه علاوه بر جامعه شهری، تشکل‌های صنعتی نیز باید وارد عمل شوند، گفت: خانه صنعت و معدن، اتاق بازرگانی برای تأمین آب صنایع، جامعه کسبه برای تأمین آب اصناف خود، تشکل‌های محیط زیستی برای حمایت از محیط زیست و همچنین کشاورزان باید قوی‌تر به میدان عمل وارد شوند.

امینی اضافه کرد: اگر می‌خواهیم بحران زاینده‌رود به پایان برسد باید مصوبات اجرا شود، اجرای مصوبات با وزارت نیرو است اما این وزارتخانه به تنهایی قادر به اجرای این مصوبات نیست، وزارت نیرو نیز پذیرفته است که بهره بردار نیز باید به میان بیاید، ما برای حل مشکل زاینده‌رود به حمایت مالی، حمایت نیروی انسانی و مردمی نیاز داریم و این حمایت نه در میدان اعتراض بلکه باید در میدان کار باشد.

مسئولان ارشد استان اصفهان، نمایندگان مجلس و مسئولان کشوری همگی یکپارچه از عزم خود برای پایان مسئله آب در اصفهان صحبت می‌کنند.

اما زنده شدن زاینده‌رود از “سرآب” تا “پایاب” در گرو عمل به قوانین و مقرراتی است که تنها راه چاره خروج زاینده‌رود از بحران در دوران خشکسالی قلمداد می‌شود. کشاورزان اصفهانی امروز با زمین‌هایی تشنه‌ روبرو هستند که سیراب شدنش، معیشت یکساله‌شان را تأمین می‌کند اما امروز تراکتورهای آنها خاموش در کنار جاده منتظر جاری شدن آب در زاینده‌رود است.