مجله اینترنتی دوستان مجله خبری و سبک زندگی
فیلترینگ هوشمند کشور چندین مرحله اجرایی را پشت‌سر گذاشته و بااطمینان خاطر خبراز فیلتر محتوای مستهجن می‌دهد اما نرم‌افزاری موبایلی به‌دور از تمامی چارچوب‌های اخلاقی، فرهنگی و دینی محتوای تماماً مستهجن در اختیار ایرانی‌ها قرار می‌دهد و کسی خبردار نیست.
رشد استفاده از گوشی‌های هوشمند در کنار افزایش پهنای باند ارتباطی طی چند سال اخیر موجب شکل‌گیری فعالیت‌های جدیدی در عرصه فضای مجازی شده است.
اگر تا دیروز موبایل به‌عنوان ابزاری جهت برقراری ارتباطات پایه شناخته می‌شد، امروز موجب شکل‌گیری شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر پروتکل اینترنت شده و نرم‌افزارهای بسیاری را جهت برقراری ارتباطات بین‌المللی عرضه کرده است.
نمونه بارز این نرم‌افزارها، پیام‌رسان تلگرام است که به‌دلیل فراگیری بالا می‌توان از آن به‌عنوان بستر غالب ارتباطات ایرانیان نام برد.
با توجه به اینکه تلگرام در حال حاضر لقب غالب را دارد و به‌دلیل گستردگی زیاد، موجب حساسیت مردم و مسئولان در پاره‌ای از موارد است، ترجیح می‌دهد خود را با سیاست‌ها و ارزش‌های کشورمان تطبیق دهد تا بتواند همچنان به فعالیت‌هایش ادامه دهد.
از طرفی با توجه به اینکه رقابت در بازار ایران با تلگرام بسیار سخت است و کمتر کسی حاضر می‌شود بستر ارتباطی خود را تغییر داده و به‌سمت نرم‌افزاری دیگر برود، نرم‌افزارهای دیگر دست به ایجاد جذابیت‌هایی زده‌اند تا به این طریق مشترکان موبایل را جذب کنند.
یکی از این نرم‌افزارها که به‌راحتی از طریق سایت و اپ‌استورهای ایرانی قابل دانلود است، امکان ارتباطات نامشروع مجازی و پخش محتوای مستهجن را از طریق کانال‌هایش که به “Livechat” شهرت دارند، فراهم آورده است.
نرم‌افزار ارتباطی ICQ به‌راحتی قابل دانلود از طریق گوشی‌های هوشمند است و طبق رسالتی که برای آن عنوان شده، ابزاری برای برقراری گفت‌وگو‌های اینترنتی و چت است.
این مسنجر که امکان ارتباطات آنلاین با دوستان را می‌دهد قابلیت‌های دیگری نظیر ارتباطات صوتی و ویدیویی هم دارد؛ تمام کارهای دیگری که در پیام‌رسان‌های دیگر می‌توانید انجام دهید در این نرم‌افزار هم مشاهده می‌شود.
از دیگر ویژگی‌های این مسنجر می‌توان به ایجاد اتاق‌های چت، سفارشی‌سازی رابط کاربری، برگزاری جلسات ویدیویی، قرار دادن عکس و تصاویر انیمیشن و ارسال شکلک‌های جدید هم اشاره کرد.
در کمال تعجب زمانی که وارد محیط این نرم‌افزار می‌شوید در بخش جست‌وجوی کانال‌ها یا همان Livechatها، چندین اتاق گفت‌وگو با تعداد اعضای متغیر (از ۵۰۰ تا ۱۰ هزار عضو) به شما پیشنهاد می‌شود که در وهله اول می‌تواند نشان از جذابیت و اعتبار آن باشد.
اما زمانی که وارد اتاق‌های پیشنهادی می‌شوید، با محتوای تصویری غیراخلاقی اعم از عکس‌ها و فیلم‌های مستهجن مواجه می‌گردید که شرم‌آور است.
فعالیت اعضای سیاه این گروه‌ها به‌اندازه‌ای است که ظرف یک دقیقه حداقل یک محتوای خلاف هنجارهای فرهنگی، اجتماعی و دینی در شبکه‌هایی که عضو آن هستید، ارسال می‌شود.
این اتفاق در حالی افتاده که ظاهراً با بسته شدن کانال‌های مستهجن تلگرام به‌درخواست مسئولان وزارت ارتباطات، کاربران شبکه‌های اجتماعی روی به‌سمت بسترهای جدید ارتباطی که با نظارت‌های کمتری مواجه است، آورده‌اند.
انتظار می‌رود با توجه به اینکه مسئولان از اواخر سال ۹۳ مدام روی فیلترینگ هوشمند شبکه‌های اجتماعی مانور می‌دهند، حداقل با بسترهای جدید ارتباطی نیز آشنا باشند تا به این شکل دور نخورند.
وزارت ارتباطات مدعی است با سیستم فیلترینگ هوشمند می‌تواند جلوی محتوای مجرمانه را بگیرد و کسانی را که استفاده صحیح از این سیستم دارند از این نرم‌افزارها محروم نکند.
این وزارتخانه اجرای فیلترینگ هوشمند را از نیمه دوم سال ۹۳ و با اپلیکیشن اینستاگرام شروع کرد و مدعی شد که فاز اول، یک‌ماهه و فازهای دوم و سوم به‌ترتیب طی سه و شش ماه اجرایی می‌شود تا به این صورت دسترسی به محتوای مستهجن به‌صورت اتوماتیک ناممکن گردد.
با احتساب این برنامه زمان‌بندی عملاً تا انتهای سال گذشته می‌بایست طرح فیلترینگ هوشمند به اتمام می‌رسید اما ظاهراً با کندی‌هایی مواجه شد که وزیر ارتباطات بار دیگر در آخرین روز سال ۹۴ ابراز امیدواری کرد که فاز سوم و آخر راه‌اندازی سامانه فیلترینگ هوشمند نهایتاً در سال ۹۵ اجرایی می‌شود.
حضور و فعالیت چنین شبکه‌های مستهجنی در ابزارهای ارتباطی حاکی از عدم اشراف فیلترینگ هوشمند بر محتوای عرضه شده در وب و شبکه داخل کشور دارد که نهایتاً می‌تواند نشان از هدررفت منابع کشور بابت اجرای پروژه‌ای خیالی باشد.
انتظار می‌رود مسئولان ضمن برخورد قاطعانه با چنین شبکه‌هایی که موجب رواج فساد و روابط نامشروع در کشور می‌شود، حریم امنی برای کودکان و نوجوانان در فضای مجازی ایجاد کنند.