تاج الملوک آیرملو؛ مادر محمدرضا شاه پهلوی و همسر دوم رضاشاه است. زنی که بعد از ۳۵ سال دربارنشینی به امریکا گریخت، وی دارای ۴ فرزند به ناه ای محمدرضا، علیرضا، اشرف و شمس بود.
تاج الملوک آیرملو؛ مادر محمدرضا شاه پهلوی و همسر دوم رضاشاه یکی از افرادی است که گیتی ساعتچی این شبها در «معمای شاه» به روایت شخصیت وی پرداخته است.
تاج الملوک پس از تولدش در سال ۱۲۷۴ زمانی که به سن ازدواج رسید، در ۲۵ سالگی با رضا پهلوی که آن زمان یک افسر قزاق بود ازدواج کرد و همزمان باسکونت در محله سنگلج، طی ۵ سال زندگی محمدرضا، علیرضا، اشرف و شمس را به دنیا آورد.
وی پس از زمانی که رضا شاه به این مقام رسید و برای سرزدن به محمدرضا به آلمان، سوئیس و فرانسه سفر کرد، از طرفدارن فرهنگ غربی شد و با کشف حجاب و برگزاری مهمانی های مختلط به سبک غرب در دربار به ترویج این فرهنگ پرداخت.
لازم به ذکر است که تاجالملوک تنها در زمینه مالی دربار دخالت داشت و در مورد مسائل سیاسی ظاهرا صاحب هیچ حقی نبود اما پس از رفتن رضاشاه از ایران، او ملکه مادر شد و از همانجا اقدامات سیاسی خود را با ارتباط و رفت و آمد با افرادی چون قوام، بیات، و ساعد آغاز کرد.
با فوت رضا شاه، تاج الملوک با غلامحسین صاحب دیوانی که از مالکان شیراز بود، ازدواج کرد و بعد از مدتی زندگی مشترک بین آنها جدایی افتاد.
یکی از اقداماتی که تاج الملوک به همراه دخترش شمس انجام داد و در تاریخ ثبت شده است، انتصاب هژیر به عنوان وزیر دربار بود. در ادامه فعالیتهای وی می توان به ایجاد فشارهایی علیه مصدق اشاره کرد. اتفاقی که توسط تاج الملوک، شمس و یاری جمال امامی، محمدعلی نصرتیان، محمدعلی شوشتری، منوچهر تیمورتاش و مهدی پیراسته رخ داد؛ این اقدام در حدی بود که پس از چندی حکم تبعید ملکه مادر و دخترش صادر شد.
وی بعد از اتمام این تبعید و پیش از آن با معاملات گسترده ای که در حوزه های گوناگون داشت، به یک سرمایه دار بزرگ تبدیل شد.
تاج الملوک حدود ۳۵ سال در دربار زندگی کرد و در زمان انقلاب با شمس به کاخش در آمریکا گریخت.
وی در ۱۹ اسفند ۱۳۶۰، در اثر بیماری و کهولت سن در آکاپولکوی مکزیک درگذشت و به خاک سپرده شد.
گزارش از فاطمه شهدوست
تاج الملوک ایرملو بعد از فوت بر اثر سرطان به از کزیک به نیویورک منتقل میشه چون هیچ کدوم از فرزندانش دل خوشی ازش نداشتن هیچکدوموهزینه ی کفن و دفن رو قبول نمیکنن و بعد از مدتی شهر داری همراه اجساد بی خانمان دفنش میکنن.. خلاصه خیلی غم انگیز مرده تو تنهایی و بدبختی شنیدی میگن این زمستانم نبین ماهم بهاری داشتیم