اگر بگوییم دومین صعود متوالی تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی را که برای نخستین بار در دو دوره متوالی اتفاق می افتد مدیون کارلوس کی روش هستیم سخنی به گزاف نگفته ایم.
کانال از نفت چه خبر در یادداشتی نوشت: اگر بگوییم دومین صعود متوالی تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی را که برای نخستین بار در دو دوره متوالی اتفاق می افتد مدیون کارلوس کی روش هستیم سخنی به گزاف نگفته ایم. این مربی بزرگ خارجی که نامدارترین مربی بین المللی است که تاکنون بر صندلی مربیگری تیم ملی فوتبال ایران نشسته، نگرش ما را به فوتبال تغییر داد و باعث شد بدون استرس، بدون نگرانی، و از همه مهمتر با اقتدار پس از برزیل به عنوان دومین تیم به جام جهانی روسیه صعود کنیم. تا همین چند سال پیش عادت داشتیم در هر تورنمنتی، تا آخرین لحظه، نگران صعود باشیم و استرس بگیریم. اما حالا تیمی داریم که حتی یک گل هم نخورده و به جام جهانی صعود کرده است.
کی روش البته منتقدان فراوانی در ایران داشت و هنوز هم دارد. هرچند این موفقیتها موجب می شود آنها هم مدتی سر در لاک خود فرو ببرند و مدتی سکوت کنند. این منتقدان، دلواپسانی بودند که اسیر تفکرات سنتی هستند و اصولا با چشم آبی ها مشکل دارند. تفکری در ایران همواره مخالف خارجی ها بوده است. در این تفکر، حضور خارجی ها در هر حوزه ای، چه ورزش و چه اقتصاد، از یک سو ذهنیت توهم توطئه را تقویت می کرد و از سویی دیگر، نگران تنگ شدن جای ایرانی ها بود. این تفکر معتقد است اگر قرار است پیشرفت کنیم فقط با ایرانی ها باید پیشرفت کرد و مخالفت با خارجی ها اگر به قیمت تاخیر در رشد و توسعه ما هم تمام شود، باید باز هم با خارجی ها مخالفت کرد. صاحبان این تفکر سنتی در ایران، مخالفت با خارجی ها تا پای جان را در سرلوحه تفکرات خود قرار داده اند و در همه جا هم حضور دارند. در ورزش با کی روش مخالفت می کنند و در صنعت نفت با توتال! اما صاحبان این تفکر سنتی، چشمشان را بر روی نتایج حضور کی روش در فوتبال ایران می بندند. همانگونه که نمایندگان دیگر این تفکرات سنتی در صنعت نفت ایران، ترجیح می دهند از نتایج مثبت حضور شرکتهای خارجی در سالهای گذشته سخن نگویند.
در ظاهر ارتباطی بین فوتبال و نفت نیست اما در عمل، تفکرات سنتی نه فقط در این دو حوزه، بلکه در تمامی حوزه ها شاخ و برگ دارند و وظیفه شان هم مخالفت با هر گونه تحول است. دلیلش هم صرفا تفکرشان نیست. رانت هم تاثیرگذار است. در فوتبال و به طور کلی در ورزش ایران، حضور یک مربی طراز اول خارجی، مسیر طلب رانت های پیدا و پنهان را برای صاحبان آن تفکر سنتی مخالف حضور خارجی ها سد می کند و در اقتصاد هم حضور شرکتهای خارجی، قدرت مانور شبه دولتی ها و دلال ها و واسطه ها را به شدت کاهش می دهد. لایه های دیگری هم دارد این مخالفت صاحبان تفکر سنتی با حضور خارجی ها. لایه هایی که در اصل وجودی خود مشترکند و در شیوه اجرا متفاوت عمل می کنند. هم در ورزش هستند و هم در اقتصاد. اما در هر کدام به شیوه خود عمل می کنند. با این حال منشا تفکرشان یک چیز است و آن هم مخالفت با خارجی به هر قیمتی. نتیجه اش هم سد کردن مسیر رشد ملت ایران در هر حوزه ای.
شیرینی صعود مقتدرانه تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی روسیه را دیشب همه با هم احساس کردیم که نتیجه اعتماد به یک خارجی علیرغم تمام دلواپسی های منتقدان او بود که با تخصص و تجربه خود عزت ملی ما را دوچندان کرد. اما چرا در نفت کی روش نداریم؟ در نفت هم کی روش می خواهیم تا کمک کند عزت ملی خود را ارتقا دهیم. چند سال دیگر که با حضور سرمایه گذاران خارجی و شرکتهای بزرگ بین المللی، جشن افزایش تولید نفت و گاز می گیریم، باز هم همه با هم از این عزت ملی شادمان خواهیم شد.