مجله اینترنتی دوستان مجله خبری و سبک زندگی
حتما زکریای رازی دانشمند بزرگ ایرانی که توانست الکل را کشف کند تا امروز برای در امان بودن از شر کرونا در اختیار همگان باشد می شناسید. اما متاسفانه از محل دفن این دانشمند که یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین شخصیت‌ها در علم پزشکی و فلسفه بوده اطلاعی در دسترس نیست. با این حال یکی از موضوعاتی که دیروز واکنش های زیادی در پی داشت خبر کشف محل دفن رازی بود که خیلی زود تکذیب شد. امروز درباره این دانشمند بزرگ و محل دفن او نوشته ایم که خواندنش خالی از لطف نیست.
از کشف تا تکذیب محل دفن
خبری به نقل از مدیر پژوهش مرکز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) مبنی بر کشف محل دفن زکریای رازی بعد از ۱۱۰۰ سال در قبرستان امامزاده شعیب (ع) شهرستان ری منتشر شد که بازتاب زیادی داشت. مهدی دانشیار درباره این کشف می گوید: «این گمانه براساس کتاب «آثار بازمانده از ری قدیم» دکتر حسین کریمیان مطرح شده و ما به استناد مطالب آن کتاب، محدوده محل دفن این دانشمند را گمانه‌زنی کردیم.» اما هنوز چند ساعت از این خبر نگذشته بود که رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری در گفت و گویی با تلویزیون ،خبر کشف محل دفن رازی را تکذیب کرد و افزود: «این خبر بر اساس نوشته حسین کریمیان مطرح شده است و در حقیقت هنوز در این محل کشفیاتی صورت نگرفته و کشف محل دفن زکریای رازی صحت ندارد.» البته امیرمسیب رحیم زاده در پاسخ به این سوال که چرا میراث فرهنگی تاکنون روی این موضوع مطالعات و تحقیقاتی نداشته گفته: «از دهه ۴۰ و ۵۰ کاری صورت نگرفته، با این حال باستان‌شناسان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تهران با توجه به نظریات کریمیان، می‌توانند در این محدوده مطالعه و تحقیقات خود را انجام دهند.»
راز گم شدن قبر رازی
اما این سوال مطرح می شود که چرا محل دفن یکی از بزرگ ترین
دانشمندان کشورمان معلوم نیست. نماینده سابق سازمان میراث فرهنگی در کمیته حافظه جهانی یونسکو دو دلیل را برای راز گم شدن قبر رازی محتمل می‌داند؛ یکی عقاید منسوب به رازی و دیگری توسعه شهری و از بین رفتن بازمانده‌های ری. محمدرضا ریاضی معتقد است که این عقیده منسوب به رازی که همه انسان‌ها دارای عقل هستند و از این حیث با هم برابرند و نیازی به پیشوا ندارند و نمی‌توانند دارای برتری معنوی بر سایر انسان‌ها باشند، سبب شد که اغلب فلاسفه و بعضی دانشمندان مانند ابوریحان بیرونی تا ابوحاتم با شدتی تمام بر او بتازند. البته تغییر بافت شهری و از بین رفتن بافت تاریخی شهر ری که یکی از بزرگ ترین شهرهای ایران بوده هم دلیل دیگری است که احتمالا باعث شده نشانی از مزار رازی پیدا نباشد.
زکریای رازی از تولد تا مرگ
محمد بن زکریای رازی، فیلسوف، منجم، کیمیاگر و دانشمند برجسته ایرانی و یکی از بزرگان تاریخ پزشکی ایران و جهان است که در سال ۲۵۰ هجری در شهرری متولد شد و ۶۳ سال بعد هم در همان ری از دنیا رفت. در اسناد تاریخی آمده که او مدتی به زرگری مشغول شد و سپس به کیمیاگری روی آورد. طی کار با مواد شیمیایی چشمش آسیب دید. او در سنین بالا علم طب را آموخت و در بیمارستان بغداد در طب استاد شد. بعدها ریاست بیمارستان معتضدی در عراق را به عهده گرفت و پس از مرگ معتضد، خلیفه عباسی به ری برگشت و تا پایان عمر در این شهر ماند. رازی اولین پزشکی بود که تشخیص تفکیکی بین آبله و سرخک را بیان کرد. در اسناد پزشکی آمده که او نخستین پزشک دوره خود بود که تشریح جسد انسان، استخوان‌ها، عضلات، مغز و بعضی از شعب اعصاب را در سر و گردن، توضیح داد. او در شیمی استاد بود و الکل، اسید سولفوریک، اسید کلریدریک، اکسیدآرسنیک و اسید سیتریک از کشفیات رازی است.