نقدشوندگی و بنیاد خوب در بازار سهام چه رویکردی را برای سرمایه گذاری در پی دارد؟
بازار سرمایه کشور در نگاه کلی وضعیت خوبی ندارد؛ تعداد زیادی از سهم ها نه تنها بازدهی ندارند بلکه چشم انداز سوددهی هم ندارند و از همه بدتر این که نقدشونده هم نیستند. اما این همه ماجرای بورس نیست.
اتفاقا بخشی از بازار است که در همین روزهای سخت نقدشوندگی خود را حفظ کرده است و البته بنیاد قوی هم دارد. چشم انداز سوددهی هم دارد و می توان با دید بلندمدت در آن ها سرمایه گذاری کرد. در این شماره به تعدادی از سهم هایی می پردازیم که اشباع فروش شده اند و در روزهای سخت بازار به جای افت پیاپی نوسان کرده اند و در صورت بهبود شرایط از نظر نقدینگی، می توانند رشد کنند. ضمن این که در قیمت های فعلی نیز ریسک زیادی ندارند. قبل از آن چند ویژگی مهم روند بازار در هفته گذشته و عوامل موثر در سطح کلان را مرور می کنیم.
هفته خاص بورس در سال ۱۴۰۰
هفته قبل اگرچه در مجموع بورس مثل قبل بود و افت یا رشد شدید را در مجموع ثبت نکرد اما دو اتفاق مهم رخ داد. اول این که طی روز سه شنبه بعد از حدود ۲ ماه شاهد ورود پول حقیقی به بازار بودیم. موضوعی که نشان می دهد همچنان عده ای منتظرند تا رنگ بازار عوض شود و پول خود را وارد این بازار کنند. طبیعتا در شرایطی که بازارهای موازی جذابیت خاصی ندارند، بورس همچنان گزینه برخی است اما همه منتظرند تا اوضاع آرام تر شود. اتفاق خوب دیگر تصویب امکان انتشار اوراق از سوی شرکت های سرمایه گذاری و اختصاص منابع آن به خرید سهام بود که می تواند به عنوان یک شارژ مالی خوب برای حقوقی ها محسوب شود. حقوقی هایی که دو ماه است خریدار خالص اند و نگرانی از ته کشیدن منابع آن هاوجود داشت. با همه این ها همچنان بحث دامنه نوسان، مذاکرات هسته ای و وضعیت نرخ ارز بر بازار موثر و بلاتکلیفی نسبی این موضوعات وضعیت بازار را غیرشفاف کرده است.
روزنه امید در بخشی از بازار
البته همان طور که بارها گفته ایم، تحلیل کلان به تنهایی ممکن است گمراه کننده باشد و ما را به اشتباه بیندازد. بنابراین لازم است ضمن سنجش وضعیت کلی بازار و متغیرهای موثر، نیم نگاهی به روندهای موجود در گروه ها و سهم های مختلف هم داشته باشیم. نکته مهم در این خصوص این است که با تقریب خوبی بخشی از سهم های بازار هم اکنون نوسانی و نقدشونده هم هستند. از قضا همین سهم ها بنیاد خوبی هم دارند و از محل رخدادهای مختلف تغذیه می شوند. یادمان است که موارد زیر را برای انتخاب سهم و سرمایه گذاری در آن به ترتیب مرور کنیم:
۱- نقدشوندگی (به خصوص این روزها که بخش بزرگی از بازار قفل در صف فروش است و نقدشونده نیست)
۲- وضعیت بنیادین (که نشان دهنده چشم انداز بلندمدت سهم است)
۳- وضعیت تکنیکال ( که نشان دهنده وضعیت سهم در کوتاه مدت است)
در ادامه با مثال هایی توضیح می دهیم که برخی از سهم های بازار نه تنها ویژگی های فوق را دارند بلکه در کوتاه مدت برای نوسان گیری مناسب اند(اگرچه توصیه نمی شود) و در بلندمدت هم می توانند افزایش قیمت داشته باشند.
چند مثال از پتروشیمی ها
یک مثال بسیار خوب پتروشیمی آریاساسول است. این سهم با نماد آریا نسبت به قله تاریخی خود در محدوده ۱۰ هزار تومان تا ۳۰ درصد افت کرده است اما بعداتا ۹ هزار تومان هم رشد کرده و بنابراین افت جدی نداشته است. طی کل دوره ریزشی بازار هم عمدتا نوسانی و نقدشونده بوده و در روزهای مثبت بازار به سرعت صف خرید شده است. از نظر بنیادین هم وضعیت سهم خوب است. این سهم طی ۹ ماه سال قبل حدود ۸۰۰ تومان سود ساخته است و هم اکنون نسبتِ قیمت به درآمد کمتر از ۱۰ دارد(گذشته نگر) که با احتساب رشد نرخ های مواد اساسی و ارز قابلیت کاهش تا انتهای ۹۹ و تثبیت در نرخ های بسیار پایین تر در سال ۱۴۰۰ دارد. جهش سود در پاییز نسبت به دو فصل اول سال قبل چشم انداز تداوم این روند در زمستان و سال ۴۰۰ را تقویت کرده است.
یا پتروشیمی فناوران (شفن) را در نظر بگیرید. این سهم بعد از یک افت شدید ۵۰ درصدی از اوایل مرداد تا اواسط شهریور، تقریبا متعادل شده و طی ۷ ماه اخیر در محدوده تعادلی تثبیت شده است. در کمال تعجب نسبتِ قیمت به درآمد هم اکنون کمتر از ۵ است و سود تولیدی سهم در ۹ ماه اول سال ۹۹ حدود ۵ برابر مدت مشابه سال قبل بوده است(البته با شناسایی سود متفرقه که ممکن است قابل تکرار نباشد). طبیعتا تداوم روند در زمستان و بهار ۱۴۰۰ می توان شفن را با قدرت رشد دهد. بررسی شرایط شگویا و دیگر اوره و متانول سازان هم در این گروه خالی از لطف نیست و می توان مثال های شابه دیگری پیدا کرد.
حال بانک و سرمایه گذاری ها چطور است؟
در گروه سرمایه گذاری ها نیز، از نظر نقدشوندگی وضعیت سهم هایی مثل شستا و صبا خوب است. بررسی بنیادین هم نشان می دهد که برخی سهم ها می توانند بهبود سودآوری داشته باشند. صبا شناسایی سود خوبی داشته است و در صورت تغییر روند بازار می تواند رشد کند. ضمن این که شکسته شدن روند نزولی و نوسان سهم، ریسک خرید (به شرط خرید در زمان مناسب) زیاد نیست. در گروه بانکی نیز بانک ملت از مسیر نزولی خارج شده و نوسانی است. البته این دو گروه مستقیما از رشد نرخ ارز و نرخ های جهانی بهره مند نمی شود (بر خلاف پتروشیمی ها و فولادی ها و معدنی ها) اما به طور غیرمستقیم از بهبود شرایط اقتصادی داخلی و خارجی سود می برند. ضمن این که حمایت ها از این سهم ها هم بد نیست. به طور کلی اگر نمودارها را ببینید می توانید در برخی سهم های مهم گروه خروج از روند نزولی را دریابید. این موضوع به تنهایی می تواند یک سیگنال خوب برای بررسی بنیادین سهم باشد.
جمع بندی
در گروه فلزی و معدنی هم به راحتی می توان سهم هایی یافت که یک یا چند ویژگی مهم مثبت را دارند. خوشبختانه وضعیت بازارهای جهانی و وضعیت اقتصادی داخلی رو به بهبود است و برای بسیاری از سهم های این گروه ها به عنوان یک پشتیبان بنیادین محسوب می شود. تثبیت نرخ ارز در محدوده ۲۵ هزار تومان هم خبر خوبی برای این گروه هاست. با همه این ها باید به این نکات توجه کرد که:
۱- وضعیت فعلی سهم ها نوسانی است و رعایت قواعد فنی و تکنیکال در خرید مهم است.
۲- نباید انتظار سود کوتاه مدت داشت. به نظر نمی رسد تا زمانی که جهت نقدینگی عوض شود و فضای کلی مثبت شود این سهم ها بتوانند از نوسان خارج شوند و رشد پایدار را تجربه کنند.
۳- اما با لحاظ این نکته که وضعیت بازارهای موازی هم خوب نیست و برخی سهم های بازار از نظر نقدشوندگی، بنیادین و تکنیکال قابل بررسی هستند، سرمایه گذاری در این بخش از بازار قابل توصیه است اما با انتظارات معقول و افق میان مدت.