مجله اینترنتی دوستان مجله خبری و سبک زندگی
رفلاکس معده بر اثر بازگشت اسید معده به مری بروز می کند که در این مطلب به طور کامل به معرفی این بیماری می پردازیم.
بیماری رفلاکس اسید معده به مری Gastroesophageal reflux disease یا GERD یک بیماری مزمن طولانی مدت است که بر اثر آن اسید معده وارد مری می شود.
افراد بسیاری هر از گاهی دچار رفلاکس معده می شوند. فردی که به طور مداوم دچار رفلاکس اسید معده می شود، بیش از دو بار در هفته اسید معده وارد مری می شود، در حقیقت فرد به بیماری رفلاکس معده به مری یا GERD مبتلا است.
در ادامه به اطلاعات مهمی در زمینه مشکل رفلاکس معده اشاره می شود.
ریفلاکس معده
ریفلاکس معده شرایطی است که بر اثر آن اسید معده به طور مداوم و منظم وارد مری می شود. مری لوله غذاست؛ در واقع مری لوله ای است که غذا را از دهان به معده انتقال می دهد.
اسید موجود در مری باعث سوزش سر دل و علائم دیگر می شود و همچنین ممکن است به بافت ها آسیب بزند.
علت رفلاکس معده
بروز گاه به گاه رفلاکس معده رایج است و مهم ترین علل آن عبارتند از: پرخوری، دراز کشیدن بعد از خوردن غذا یا خوردن برخی غذاهای خاص.
به هرحال رفلاکس مداوم اسید معده علت های دیگری دارد و می تواند پیامدهای جدی نیز در پی داشته باشد. رفلاکس معده در هر فردی با هر سنی بروز می کند و گاهی علت آن ناشناخته است.
به عبارتی رفلاکس معده زمانی بروز می کند که اسفنکتر sphincter در قسمت پایین مری ضعیف شده و وقتی که نباید باز می شود. افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به رفلاکس معده هستند، عبارتند از:
- افراد چاق و کسانی که دارای اضافه وزن هستند که علت آن افزایش فشار بر روی شکم است.
- خانم های باردار، که باز هم علت آن افزایش فشار بر روی شکم است.
- مصرف برخی داروها، از جمله داروهای آسم، مسدود کننده های کلسیم، آنتی هیستامین ها، داروهای آرام بخش و ضد افسردگی.
- سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران
فتق هیاتال Hiatal hernia شرایطی است که در آن به دلیل باز بودن بخشی از دیافراگم قسمتی از بالای معده وارد قفسه سینه می شود. این مسئله فشار وارد شده به دریچه اسفنکتر را کاهش می دهد و خطر بروز رفلاکس معده افزایش پیدا می کند.
علائم رفلاکس معده
مهم ترین نشانه رفلاکس معده سوزش سر دل است. سوزش سر دل نوعی احساس ناراحتی است که پشت استخوان سینه به شکل سوزش بروز می کند. اگر فرد خم شود یا دراز بکشد، این شرایط بدتر می شود، به علاوه این سوزش بعد از خوردن غذا تشدید می شود.
به هرحال همه مبتلایان به رفلاکس معده دچار سوزش سر دل نمی شوند و علائم دیگری نیز مشاهده می شود که عبارتند از:
- تهوع و استفراغ
- بوی بد دهان
- مشکلات تنفسی
- مشکل در هنگام بلع
- ضعف
پیامدهای رفلاکس معده
رفلاکس معده اگر درمان نشود بدتر شده و منجر به بروز مشکلات جدی تر می شود. پیامدهای رفلاکس معده عبارتند از:
- ازوفاژیت Esophagitis : نوعی التهاب در مری
- ازوفاژیت خورنده یا تنگی مری Esophageal stricture : در این شرایط مری تنگ می شود و بلع را برای فرد دشوار می کند.
- مری بارت Barrett’s esophagus : در این شرایط سلول های غشا داخلی مری به سلول هایی مشابه سلول های داخلی روده تغییر می کنند. این امر می تواند منجر به بروز سرطان شود.
- مشکلات تنفسی : این مشکلات بر اثر ورود اسید معده به ریه ها بروز می کند که ورود اسید معده به ریه پیامدهای زیادی دارد، از جمله احتقان و گرفتگی قفسه سینه، خفگی، آسم، لارنژیت و پنومونی یا ذات الریه.
درمان رفلاکس معده
هر کسی که به طور مداوم به رفلاکس معده دچار می شود باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند. این مشکل اغلب با مصرف دارو درمان می شود. در صورتیکه مصرف دارو برای رفع بیماری موثر نباشد، از روش های دیگری استفاده می شود.
مهار کننده های پمپ پروتون از مهم ترین گزینه های درمان داروی رفلاکس معده هستند. این داروها میزان اسید معده را کاهش می دهند. دیگر گزینه های درمانی عبارتند از:
- مسدود کننده های H2 : این مسدود کننده ها گزینه های دیگری برای کاهش اسید معده هستند.
- آنتی اسیدها : این داروها با مواد شیمیایی قلیایی موجود در خود با اسید معده وارد واکنش می شوند. عوارض مربوط به این داروها عبارتند از اسهال و یبوست.
- داروهای پروکینتیک Prokinetic : این داروها به خالی شدن سریع معده کمک می کند. عوارض جانبی این داروها عبارتند از اسهال، تهوع و اضطراب.
- اریترومایسین : این دارو نوعی آنتی بیوتیک است که به خالی شدن معده کمک می کند.
جراحی برای درمان رفلاکس معده
اگر تغییرات به وجود آمده در سبک زندگی موثر نباشند یا داروها به رفع بیماری کمکی نکنند، پزشک گزینه جراحی را پیشنهاد خواهد داد. گزینه های جراحی برای رفلاکس معده عبارتند از:
- جراحی Fundoplication : در این روش بالای معده در اطراف مری تحت عمل جراحی قرار می گیرد. این جراحی باعث افزایش فشار به انتهای مری در قسمت پایین آن می شود و معمولا در کاهش و بهبود علائم رفلاکس معده موثر است.
- فرایندهای اندوسکوپی : در این روش از دوخت آندوسکوپی برای سفت کردن عضله اسفنکتر استفاده می شود یا از روش رادیوفرکانسی برای گرم کردن و سوزاندن عضله اسفنکتر استفاده می شود که این گرما نیز به سفت شدن عضله اسفنکتر کمک می کند.
پیشگیری از رفلاکس معده
دیگر تغییرات در سبک زندگی و رفتار به بهبود علائم رفلاکس معده کمک می کند، این تغییرات عبارتند از:
- به میزان مناسب غذا بخورید و از پرخوری اجتناب کنید
- ۲ تا ۳ ساعت قبل از خواب از خوردن اجتناب کنید
- سیگار را ترک کنید
- اگر شخصی اضافه وزن دارد، کاهش وزن به بهبود علائم کمک می کند
- لباس هایی که در ناحیه شکم تنگ هستند، نپوشید
- در هنگام خواب سعی کنید سر خود طوری قرار دهید که کمی بالاتر از بدن قرار بگیرد
رفلاکس معده و رژیم غذایی
برخی غذاها باعث بدتر شدن علائم رفلاکس معده می شوند، از جمله :
- غذاهای چرب
- غذاهای پر ادویه
- شکلات
- نعناع
- قهوه
- غذاهایی که حاوی گوجه فرنگی و ترکیبات آن هستند
- نوشیدنی های الکلی
اگر از خوردن این غذاها اجتناب می کنید و همچنان به طور مداوم دچار سوزش سر دل هستید، لازم است به پزشک مراجعه کنید، شاید این علائم مربوط به بیماری دیگری باشند.
منبع : سیمرغ