سکتههای قلبی و مغزی عامل نیمی از مرگهای زودرس ایرانیان است.
آیا می دانید که ۳۵ درصد ایرانیها به دلیل سکته قلبی و ۱۵ درصد به علت سکته مغزی میمیرند و این روند همچنان در حال افزایش است و ۳۵ درصد ایرانیهایی که بر اثر سکته قلبی فوت میکنند، زیر ۵۵ سال هستند.به گفته متخصصان، دلایل حمله قلبی و سکته مغزی مشابه و در عین حال متنوع است. سابقه خانوادگی ، چاقی ، سیگار کشیدن ، نداشتن فعالیت بدنی ، فشار خون وکلسترول بالا، دیابت و بیماری های عروقی از عوامل مشترک ابتلا به این دو بیماری هستند. درادامه به علایم این دو نوع سکته اشاره می کنیم که به محض مشاهده آن ها لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید :
سکته قلبی
سکته یا حمله قلبی٬ مرگ سلولی دایم و غیرقابل برگشت در بخشی از عضله قلب (میوکارد) است که به علت از بینرفتن جریان خون و وقوع یک ایسکمی شدید در آن قسمت از قلب رویمیدهد.
این توقف گردش خون ممکن است ناگهانی و بدون هیچ علامت قبلی اتفاق بیفتد یا پس از چند حمله آنژینی(درد قفسه سینه ) بروز کند. عمده ترین دلیل سکته، بسته شدن رگهای تغذیهکننده قلب است. برای رفع انسداد غیر از دارو، از بالن و جراحی قلب باز (تعویض رگ مسدود شده) استفاده میشود.
علایم سکته قلبی
درد در ناحیه قفسه سینه، گردن، کتف ، هر دو دست یا دست چپ گاهی درد در ناحیه شکمی هم حس می شود
حالت تهوع و استفراغ معده درد شدید هم از علایم بروز سکته های قلبی محسوب می شود. گاهی اوقات هم این درد ها با تنگی نفس و احساس خفگی همراه می شود
این گونه دردها ۲۰ تا ۲۵ دقیقه بیشتر طول نمی کشند و بسیار ناراحت کننده است.
تنگی نفس ، عرق سرد و خستگی
سکته مغزی
اگر خون رسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال و متوقف شود، این قسمت از مغز دیگر نمیتواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد. این وضعیت را سکته مغزی مینامند. عوارضی که بعد از سکته مغزی ایجاد میشود بستگی به محل سکته و وسعت بافتهای گرفتار شده مغز دارد. عوارض سکته مغزی از خفیف و گذرا مثل تاری دید تا عوارض فلج کننده دایمی یا حتی مرگ است.
اگر این علایم در طول ۲۴ ساعت از بین برود،به اصطلاح حمله ایسکمی گذرای سکته مغزی احتمالی در آینده است. علایم سکته مغزی به سرعت و درعرض چند ثانیه یا چند دقیقه بعد از وقوع سکته خود را نشان میدهد.
علایم سکته مغزی
ضعف و کرختی صورت وبازوها یا پاها به خصوص در یک طرف بدن
فلج صورت، بازوها و پاها در همان طرف
نداشتن تعادل و لنگ زدن
اختلال در تکلم یا درک کلام
اشکال در بلع
دو بینی
تاری دید یا از دست دادن بینایی به خصوص در یک چشم
سردرد شدید و ناگهانی
از دست دادن حافظه کوتاه وطولانی مدت
سرگیجه بدون دلیل
بیاختیاری ادرار و مدفوع
اگر دچار هر یک از علایم سکته مغزی شدید، باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید (به اورژانس زنگ بزنید یا کسی شما را به بیمارستان ببرد). درمان فوری سکته مغزی باعث زنده ماندن فرد و بهبود سریع تر او میشود. برخی روشهای درمانی باید در طی ساعات اولیه بعد از شروع علایم سکته مغزی، انجام شود. تأخیر در درمان باعث مرگ یا معلولیت دایمی (مثل فلج شدن دست و پا) میشود.
درمان
برای درمان سکته مغزی، ثانیه ها نیز اهمیت دارند. وقتی اکسیژن به مغز
نمی رسد، مرگ سلول های مغز در چند دقیقه آغاز میشود.
به شرط مصرف داروهای متلاشی کننده لخته خون در سه ساعت ابتدایی پس از بروز سکته مغزی، می توان از گسترش آسیب دیدن مغز کاست. وقتی بخشی از بافت مغز از میان می رود، اندام هایی از بدن که توسط بافت از میان رفته مغز کنترل می شدند از کار می افتند. به عبارت دیگر سکته مغزی سبب ناتوانی بلند مدت جسمی میشود.
عوامل خطر زایی که در کنترل شما نیست
برخی از عوامل خطر زا که در بروز سکته مغزی موثرند خارج از کنترل انسان است از جمله جنسیت که نقش مهمی را در این بیماری ایفا می کند.
سکته مغزی مردان را بسیار بیشتر از زنان تهدید می کند.
با وجود این، زنان در بیشتر مواردی که سکته مغزی بروز می کند، جان شان را از دست می دهند.
پیشگیری کردن از بروز سکته مغزی
افرادی که بازمانده از سکته هستند باید برای پیشگیری از بروز دوباره آن موارد زیر را رعایت کنند:
پرهیز از دخانیات
ورزش و کنترل وزن
پرهیز از نمک
مصرف مواد غذایی سالم مانند ماهی، سبزیجات و غلات و معاینه های مداوم توسط پزشک