مجله اینترنتی دوستان مجله خبری و سبک زندگی
در این‌که مردان نسبت به زن‌ها تحمل کمتری در زمان بیماری دارند، شکی نیست! اما در مقایسه، مردها کمتر از زن‌ها به پزشک یا روانپزشک مراجعه و دردهایشان را چاره می‌کنند.
دلایل این امتناع، بی‌شمار است؛ از هزینه مراجعه به پزشک که ترجیح می‌دهند به جای آن، برای خانه هزینه کنندگرفته تا این باور که مراجعه به پزشک یا روانپزشک، مغایر با مردانگی آنهاست. شاید به همین دلیل است که از ۲۶ خرداد تا یکم تیر ۹۹ / ۱۵ تا ۲۱ ژوئن ۲۰۲۰ «هفته جهانی سلامت مردان» اعلام شده است تا شاید به این ترتیب تلنگری به مردها زده شود و لزوم توجه به حفظ سلامت‌شان را به جامعه یادآوری کند. با دکتر ایرج خسرونیا، متخصص داخلی/ گوارش و رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران درخصوص نیازهای سلامت مردان و آزمایش‌هایی که باید انجام دهند گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
«دکتر رفتن برای مردها آسان نیست و معمولا مقاومت می‌کنند. یکی از دلایلش شاید این باشد که مردها، با هر پزشکی راحت نیستند و نمی‌توانند از نظر جسمی یا روانی، مشکلات خودشان را بدون پرده‌پوشی بیان کرده و از او کمک بخواهند» دکتر ایرج خسرونیا با ذکر این واقعیت در مورد مردان ادامه می‌دهد: «مردان در اولین قدم باید پزشک یا روانپزشک خودشان را پیدا کنند؛ یعنی کسی که با او راحت هستند و می‌توانند هرچه را که باید، به‌راحتی به او بگویند» این متخصص داخلی درباره مراجعه به پزشک می‌گوید: «اگر دچار بیماری زمینه‌ای هستید، باید در زمان مشخص شده توسط پزشک، مراجعه کنید و معاینه شوید. درغیر این صورت، بسته به نیاز جسمی یا روانی باید به پزشک مراجعه کنید»
همان‌طور که کارهای ساده اما مهمی مثل لباس پوشیدن یا غذا خوردن، باید متناسب با سن باشد، باید در هر سنی هم بررسی‌های پزشکی مناسب انجام شود. دکتر خسرونیا در این باره می‌گوید: «لازم نیست همه آزمایش‌ها یا مراعات‌های غذایی- پزشکی در همه سنین انجام شود. هر دهه سنی، بررسی‌ها و آزمایش‌های ویژه خودش را طلب می‌کند.»
نیازهای مردان در سن ۲۰ تا ۳۰ سالگی
دکتر ایرج خسرونیا، نیازهای این دهه از زندگی مردان را به این شکل تقسیم‌بندی می‌کند:
تزریق واکسن کزاز از این سن و هر ۱۰ سال یکبار.
تزریق واکسن آنفلوآنزا درصورتی که در شرایط خاصی زندگی می‌کنند یا شغل پرخطری دارند.
بررسی از نظر ابتلا به اچ‌آی‌وی. از سن ۱۳ تا ۶۴ سالگی، وضعیت افراد باید از نظر ابتلا به بیماری ایدز مورد بررسی قرار گیرد.
سنجش میزان فشار خون، هر دو سال یک بار؛ بررسی میزان کلسترول خون، هر چهار تا شش سال (اگر سابقه کلسترول بالا در خانواده وجود دارد، باید این آزمایش منظم‌تر انجام شود)؛ بررسی از نظر دیابت نوع ۲ (در صورت اضافه‌وزن یا سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری دیابت، فشار خون یا کلسترول بالای ارثی)
ورزش و رعایت رژیم غذایی مناسب باید از همین سن آغاز شود تا بدن از سن کم در شرایط مطلوب قرار گیرد.
از ۱۵ تا ۳۴ سالگی، خطر ابتلا به سرطان بیضه وجود دارد. بنابراین باید از این نظر هر از گاهی معاینه انجام شود.
نیازهای دهه ۴۰ تا ۵۰ سالگی
«از این سن، نیازها کمی خاص‌تر می‌شوند؛ زیرا بدن تحولات جدیدی را تجربه کرده و می‌کند. علاوه بر این‌که ممکن است با بحران میانسالی در مردها روبه‌رو شویم. به همین دلیل علاوه‌بر سلامت جسمی، باید به سلامت روانی هم توجه ویژه‌ای کرد.» دکتر خسرونیا در ادامه نیازهای مراقبتی این دهه را به این شرح تقسیم‌بندی می‌کند:
تزریق سالانه واکسن آنفلوآنزا و تزریق واکسن کزاز هر ۱۰ سال یکبار.
بررسی وضعیت فشار خون، هر سال یا هر دو سال یکبار.
بررسی میزان کلسترول خون، هر چهار تا شش سال؛ به شرطی که به لحاظ ژنتیک یا عوامل ثانویه مانند اضافه‌وزن، شاخص‌های کلسترول بالا را نداشته باشید. معمولا از ۴۰ سالگی، وضعیت قلب شما نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.
بررسی از نظر دیابت نوع ۲؛ اگر اضافه‌وزن داشته یا زمینه ژنتیکی ابتلا به دیابت، فشار خون و کلسترول بالا را دارید، باید هر سال وضعیت شما از نظر دیابت نوع ۲ بررسی شود. در غیر این صورت، از ۴۵ سالگی باید هر سال وضعیت شما مورد بررسی قرار گیرد.
بررسی روده بزرگ: از ۴۵ سالگی (البته در بعضی تحقیقات ۵۰ سالگی مدنظر است) باید سلامت دستگاه گوارش مورد بررسی قرار گیرد؛ به این دلیل که از این سن، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد.
بررسی غده پروستات: اگر در خانواده شما سابقه ابتلا به سرطان پروستات وجود ندارد، از
۵۵ سالگی باید وضعیت سلامت این غده مورد بررسی قرار گیرد. در غیر این صورت، بررسی باید از سن کمی پایین‌تر آغاز شود.
ورزش و رعایت رژیم غذایی مناسب؛ معاشرت بیشتر با همسالان و دوستان؛ مراقبت از احوالات روانی و مشورت با روانپزشک در صورت نیاز و گذراندن وقت بیشتر با فرزندان در صورتی که پدر شده‌اید، از دیگر توصیه‌های این رده سنی است.
نیازهای دهه سنی ۶۰ سال و بالاتر
«اگر مراقبت‌های دهه‌های قبل به‌خوبی انجام شده باشند، نباید نگران شروع دهه جدید باشیم. هرچند نیاز است تا مراقبت‌ها به دلیل بالا رفتن سن، بیشتر و دقیق‌تر شوند». دکتر خسرونیا پس از این توضیح مراقبت‌های این دهه و دهه‌های بعد از آن را به این شکل تقسیم‌بندی می‌کند:
تزریق واکسن آنفلوآنزا، هر سال؛ واکسن کزاز هر ۱۰ سال یکبار؛ واکسن سل از ۶۵ سالگی. به این دلیل که از این سن، ریه‌ها حساس شده و خطر ابتلا به بیماری‌های ریه بالاست.
بررسی میزان فشار خون، هر شش ماه یک بار؛ بررسی میزان کلسترول خون، هر دو تا چهار سال یک بار (درصورتی که بیماری زمینه‌ای یا ژنتیکی برای کلسترول بالا وجود نداشته باشد). بررسی وضعیت بدن از نظر ابتلا به دیابت نوع دوم؛ هر سه سال یک بار (درصورتی که عوامل اکتسابی یا ژنتیکی برای ابتلا به دیابت وجود نداشته باشد).
بررسی وضعیت روده‌ها از نظر ابتلا به سرطان روده بزرگ و بررسی وضعیت غده پروستات.
به روان بپردازید
سلامت جسم، همراه با سلامت روان و به عکس معنا پیدا می‌کند. دکتر ایرج خسرونیا در این باره، این نکته‌ها را یادآوری می‌کند.
بیکار نمانید: حتی پس از بازنشستگی، سعی کنید برای انجام کاری مناسب با سن و شرایط بدنی، از خانه بیرون بروید. خانه‌نشینی، زمینه‌ساز بدخلقی و افسردگی است.
معاشرت کنید: حتما با دوستان و همسالان‌تان رفت و آمد داشته باشید.
استراحت کنید: بدن از سنی به بعد به استراحت بیشتر نیاز دارد. حتی اگر مجبور به کار سخت و منظم بعد از سن بازنشستگی هستید، سعی کنید در منزل خوب استراحت کنید تا جسم و روان شما آرام شود.
ورزش کنید: یکی از مهم‌ترین راهکارها برای تناسب اندام، حفظ سلامت جسم و روان و سرزندگی، ورزش است. روزانه نیم‌ساعت پیاده‌روی، حداقل زمانی است که باید به ورزش اختصاص دهید. با بالارفتن سن، ورزش را متناسب با توان جسمی انتخاب کنید.
با روانپزشک مشورت کنید: مراجعه به روانپزشک یا روان شناس، نه‌تنها هیچ تاثیر منفی‌ای بر اقتدار و مردانگی شما ندارد؛ بلکه سلامت روانی شما، به آرامش و امنیت و سلامت خود و خانواده‌تان کمک می‌کند.