نگاهی به نقشآفرینی علی نصیریان در آثاری با رگههای طنز، به بهانه انتشار فیلم همایون غنیزاده در نمایش خانگی علی نصیریان دو سال قبل در سیوهفتمین جشنواره فیلم فجر، پس از ۵۰ سال تجربه حضور در عرصه بازیگری، برای اولین بار جایزه سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای بازی در فیلم «مسخرهباز» به کارگردانی همایون غنیزاده کسب کرد. این فیلم مهر سال گذشته اکران و امروز در نمایش خانگی توزیع شد. به بهانه انتشار این فیلم، مروری داشتیم بر کارنامه علی نصیریان، حضور او در آثار کمدی و نقشآفرینی فوقالعادهاش در «مسخرهباز» که در ادامه میخوانید.
حضور ماندگار در سینما و تلویزیون
علی نصیریان در طول ۵۰ سال حضور در تئاتر، سینما و تلویزیون، در آثار مهم و ماندگار زیادی بازی کرده است و چه در سینما، چه در تلویزیون حضور تاثیرگذاری داشته است. «گاو» و «دایره مینا» ساخته داریوش مهرجویی، «کمالالملک» ساخته علی حاتمی، «کفشهای میرزا نوروز» اثر محمد متوسلانی، «شیر سنگی» اثر مسعود جعفری جوزانی و «بوی پیراهن یوسف» اثر ابراهیم حاتمیکیا ماندگارترین فیلمهایی هستند که علی نصیریان در آنها بازی کرده است. این بازیگر نهتنها در سینما، بلکه در تلویزیون و نمایش خانگی هم آثار به یادماندنی و مهمی را در کارنامه خود دارد. سریال «سربداران» به کارگردانی محمدعلی نجفی، «هزاردستان» به کارگردانی علی حاتمی، «همسایهها» به کارگردانی محمدحسین لطیفی، «شیخ بهایی» اثر شهرام اسدی و «میوه ممنوعه» و «شهرزاد» اثر حسن فتحی نیز از سریالهایی هستند که این بازیگر در آنها حضور درخشانی داشته و در نقشهای ماندگاری ظاهر شده است. هرچند که این بازیگر حضور مداوم در تلویزیون نداشته و پیش از سریال «برادرجان» که رمضان ۹۸ روی آنتن رفت، حدود ۹ سال از تلویزیون دور مانده بود اما معمولا فعالیت خود را در کنار سینما در تلویزیون هم ادامه داده است.
حضور کم رنگ در آثار کمدی
علی نصیریان تا به حال در نقشهای مثبت و منفی مختلفی دیده شده، اما کمتر در آثار کمدی یا آثاری که رگههایی از طنز و شوخی دارند بازی کرده است. اولین فیلم کمدی که این بازیگر در آن دیده شده، «آقای هالو» به کارگردانی داریوش مهرجویی است که سال ۴۹ ساخته شده است. این بازیگر ۱۵ سال پس از این فیلم، بار دیگر در فیلم «کفشهای میرزانوروز» که مشهورترین اثر کمدی اوست، ایفای نقش کرد و شخصیت «میرزانوروز» را که فرد بسیار خسیسی بود و از شدت خساست شهره بود، به خوبی ایفا کرد. نصیریان پس از بازی در این فیلم، سال ۶۹ در یکی از اپیزودهای سریال «مش خیرا… صندوقچه اسرار» به کارگردانی داریوش مودبیان بازی کرد و در تلویزیون هم با یک اثر طنز دیده شد. او پس از این مجموعه تا سالها از بازی در آثار طنز دوری کرد و سال ۹۳ در فیلم کمدی «ایران برگر» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی، نقش یکی از بزرگان مقتدر روستا به نام «امرا…خان» را بازی کرد. البته نمیتوان «مسخرهباز» را یک فیلم کمدی دانست، اما این اثر رگههایی از طنز و کمدی دارد و نقش علی نصیریان در این اثر نیز شخصیت بامزه و جالبی است، بنابراین با احتساب «مسخرهباز»، حضور علی نصیریان در آثار طنز و کمدی را میتوان محدود به چهار فیلم و یک سریال دانست که نسبت به سالهای فعالیت او در بازیگری و تعداد زیاد فیلم و سریال هایی که بازی کرده، بسیار کم و انگشتشمار است.
بازگشت به کمدی با «مسخرهباز»
شاید به دلیل جدیت و اقتدار خاصی که به صورت ذاتی در چهره علی نصیریان وجود دارد، آثار کمدی کمتر به او پیشنهاد شده باشد، یا شاید هم این تصمیم خودخواسته نصیریان بوده یا پیشنهادهای کمدی برای او راضیکننده نبودهاند، اما در هر صورت همین جدیتی که او در نقشها و آثار کمدی خود داشته، کمک کرده که شخصیت او در «مسخرهباز» بامزهتر جلوه کند. علی نصیریان در این فیلم هم در نقشی دیده میشود که اتفاقا شخصیتی بسیار جدی است. او در این فیلم نقش فردی به نام «کاظمخان» را ایفا کرده که صاحب یک سلمانی است. «کاظمخان» به دلیل کهولت سن دیگر مهارت و توانایی گذشته را ندارد اما با اعتماد به نفس عجیبی همچنان اصرار به کار کردن دارد. «کاظمخان» شخصیت جدی، بداخلاق و زورگویی دارد و با شاگردان جوان خود چالشهایی دارد. علی نصیریان به خوبی نقش این آرایشگر کهن سال را که دستانش از شدت ناتوانی میلرزد، ایفا کرده و بازی فوقالعادهای در این اثر داشته است. این بازیگر، بدون هیچ اغراقی از پس نمایش وجوه طنز این شخصیت برای مخاطب برآمده و موفق شده با شخصیت عجیبی مانند «کاظمخان» تماشاگر را در عین جدیتی که دارد به خنده بیندازد و همچنان در ۸۶ سالگی حضور درخشانی روی پرده سینما داشته باشد.