مجله اینترنتی دوستان مجله خبری و سبک زندگی
گاهی به دنبال زمین خوردن، گاهی بلند کردن و حمل یک کیسه خرید سنگین، گاهی یک پرتاب شدید و ناگهانی و گاهی پس از یک دوره فعالیت بدنی سخت شانه‌درد سراغ شما می‌آید. بعد از مدتی دارودرمانی وقتی درد کم نمی‌شود و فعالیت‌های شخصی و حرفه‌ای محدود می‌شود، به پزشک مراجعه می‌کنید و اینجاست که پس از معاینه و احتمالا تهیه ام‌آرآی، تشخیص پارگی عضلات چرخاننده سر شانه یا روتاتورکاف، شما را دچار نگرانی و تشویش می‌کند.
آیا ضربه و بلند کردن باعث این پارگی شده یا عوامل دیگری دخالت دارند؟ افرادی که به دیابت یا اختلالات غده تیروئید دچارند بسیار مستعد فرسودگی و ریش‌ریش شدن این تاندون هستند.
در صورتی که پارگی وسیع نباشد، فیزیوتراپی و تقویت سایر عضلات ثبات‌دهنده کتف و شانه همراه با لیزردرمانی و انجام تکنیک‌های دستی بهترین روش است. اما وقتی پارگی وسیع باشد و فعالیت‌های بیمار دچار اختلال شده و درد غیرقابل کنترل، امان او را بریده باشد، راهی جز جراحی ترمیم این تاندون باقی نمی‌ماند. این جراحی که به دو روش آرتروسکوپیک و باز انجام می‌شود، آینده‌ای روشن برای انجام فعالیت‌های ورزشی و سنگین را برای بیمار ترسیم می‌کند. ترمیم تاندون به روش آرتروسکوپی تنها با ایجاد سه یا چهار سوراخ در روی شانه صورت می‌گیرد و به علت کوچک بودن محل جراحی، دوران بهبود و بازتوانی کوتاه‌تری خواهد داشت.
اما این که سه ماه بعد از عمل زمان نیاز است تا بیمار به زندگی روزمره بازگردد و شش ماه طول می‌کشد تا او بتواند فعالیت‌های ورزشی خود را آغاز کند واقعیتی غیرقابل انکار است. فیزیوتراپیست در این مدت، دامنه حرکتی، توانایی و عملکرد شانه بیمار را به حال اول برمی‌گرداند. در دو ماه اول یک‌بالش زیر بازو قرار می‌گیرد تا مانع از اعمال وزن اندام فوقانی به شانه شود و این فشار را به تنه انتقال می‌دهد تا تاندون ترمیم‌شده فرصت جوش خوردن و قوی شدن داشته باشد. در فیزیوتراپی از آنجا که در روزهای اول دست باید روی بالش و به گردن آویزان باشد، بیمار تنها تمرین‌های خم و راست کردن انگشتان، مچ و آرنج را انجام می‌دهد و چرخش ساعد را تمرین می‌کند.
این تمرین‌ها با بهبود گردش خون اندام مانع تورم در مفاصل پایین‌تر و خشکی و محدودیت آنها خواهد شد. آنچه مهم است این‌که درد، علامت قابل توجهی در این زمان نیست و چه‌بسا در هفته‌های اول با بیشتر شدن دامنه حرکتی مفصل، درد افزایش یابد. استفاده از یخ و داروهای مسکن راه‌حل این مشکل است و موضوع نگران‌کننده‌ای نیست. از هفته چهارم بیمار در فیزیوتراپی اسلینگ و بالش را باز می‌کند و فیزیوتراپیست خود شروع به انجام حرکات بالا آوردن و چرخش شانه‌ها می‌کند. این پیشرفت تدریجی تمرینات زیر نظر فیزیوتراپیست تضمین‌کننده نتیجه ایده‌آل جراحی و بازگشت بیمار به فعالیت‌های شغلی و ورزشی بین چهار تا شش ماه پس از جراحی است.
وقتی نقاطی در شانه دردناک می‌شود
درد و گرفتگی شانه‌ها و نقاطی که با فشار دادن آنها درد شدیدی ایجاد می‌شود، خشکی و گرفتگی و کاهش دامنه حرکتی شانه می‌تواند مربوط به ایجاد نقاط ماشه‌ای باشد که می‌تواند در عضلات نگهدارنده شانه اتفاق بیفتد.
نقاط ماشه‌ای نوارهای سفت و باریک عضلانی هستند که اطراف آنها التهاب وجود دارد و درد در آنها می‌تواند به نقاط مجاور انتشار یابد. دلایل معمول ایجاد نقاط ماشه‌ای عبارتند از ورزش بیش از حد یا عدم تحرک کمبود خواب، کمبود بعضی مواد مغذی، استرس، وضعیت‌های بد نشستن یا ایستادن و کار کردن و فشارهای ناگهانی بر غصلات. علائم وجود نقاط ماشه‌ای: احساس درد عمیق در داخل مفصل که حتی می‌تواند شبیه درد آرتروز باشد، تیک‌تیک مفصل شانه نیز می‌تواند توسط نقاط ماشه‌ای ایجاد شود. درد در وضعیت خمیده در تمام طول روز ممکن است به علت گره‌های عضلانی متعدد در شانه باشد و حتی می‌تواند با انقباض عضلات قفسه سینه ایجاد شود. این درد می‌تواند هنگام شب و در وضعیت‌های خاص خوابیدن تشدید شود.
درمان این بیماری پس از معاینه بیمار در کلینیک درد و با درمان‌های ساده شروع می‌شود. استفاده از داروهای ضدالتهاب خوراکی و داروهای شل‌کننده عضلانی در تجویز برخی مکمل‌ها مانند منیزیم خوراکی و استفاده از ترکیبات موضعی می‌تواند قدم اول در درمان باشد. ماساژ عمقی در ناحیه نقاط ماشه‌ای خصوصا پس از سرد کردن روش مؤثری در درمان این بیماری است.
استفاده از سوزن خشک یا تزریق در نقاط ماشه‌ای راهکار دیگری است که در درمان این بیماری کاربرد دارد. تزریق داروی بی‌حسی و استروئید در نقاط ماشه‌ای و قطع باندهای عضلانی با نیدل در حین تزریق روشی است که در بیماران مقاوم به درمان‌های ساده کاربرد دارد. تزریق ازن جدیدترین راهکاری است که در کلینیک‌های درد از آن استفاده می‌شود. ازن که به‌صورت گاز است و از اکسیژن به‌دست می‌آید با کاهش التهاب و افزایش ترمیم سبب بهبود و درمان نقاط ماشه‌ای بدون ایجاد عوارض جانبی می‌شود.
توصیه به انجام ورزش‌های خاص که عمدتا بر کشش این عضلات استوار است از عود بیماری جلوگیری کرده و درمان پایداری را ایجاد می‌کند. مراجعه بیماران با درد و گرفتگی شانه در شروع بیماری به کلینیک‌های درد درمان‌های ساده‌تر و کم‌هزینه‌تری را امکان‌پذیر می‌کند.