مجله اینترنتی دوستان مجله خبری و سبک زندگی
در شرایطی که بازار سرمایه هفته جاری را با رشد آغاز و شاخص با سرعتی آرام به مسیر صعودی بازگشته و از مرز یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی عبور کرده بود، شاخص کل دیروز از همان دقایق اولیه معاملات با شیبی ملایم روی ریل نزولی حرکت کرد و افت آرام بورس در روز گذشته تا زمان بسته شدن معاملات نیز ادامه یافت. برخی کارشناسان معتقدند تداوم واهمه سهامداران از سقوط سنگین بورس در روزهای آینده، عاملی برای ریزش بورس پس از یک روز صعودی بود و برخی دیگر نیز می‌گویند بزرگان بازار هنوز هم به دنبال تزریق ترس ناشی از احتمال انتخاب مجدد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا هستند. تاثیر انتخابات آمریکا بر بازار سرمایه، دلایل تداوم ریزش بازار سرمایه علی‌رغم تلاش‌های دولت برای صیانت از این بازار و پیش‌بینی وضعیت بازار سرمایه تا پایان سال، چارچوب اصلی گزارش جام‌جم درباره حال و هوای این روزهای بورس را تشکیل می‌دهد که جزئیات آن را در ادامه می‌خوانید.
بورس در سال جاری کار خود را با شاخص
۵۰۸ هزار واحدی آغاز کرد و در مردادماه به بیش از دو میلیون واحد رسید. اما طولی نکشید که بورس لباس سبزرنگ خود را فراموش کرد و قرمزپوش شد. ابتدای شهریور امسال محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور در یک برنامه تلویزیونی به مردم وعده داد شاخص کل بازار سرمایه از یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد کمتر نخواهد شد و آنچه امروز به عنوان ریزش از آن یاد می‌شود ریزش نیست بلکه صرفا یک اصلاح است.
وی طی اظهارنظری که در این باره کرده بود، اعلام کرد بورس دارد خودش را اصلاح می‌کند و این اتفاقات چند روزه به معنای ریزش نیست، همچنین نظر دولت بر صیانت و حمایت از بورس است و دولت بورس را رها نمی‌کند. واعظی خاطرنشان کرد: کارشناسان بازار سرمایه پیش‌بینی می‌کنند که شاخص کل بازار بین یک میلیون و ۶۰۰ هزار تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار برای اصلاح قیمت‌ها نوسان کرده و بعد از آن دوباره به سیر قبلی خود بازمی‌گردد. اظهارنظری که البته هیچ تناسبی با اتفاقات رخ داده در بازار سرمایه نداشت.
آنچه اکنون اتفاق افتاده ریزش مداوم بازار سرمایه است. چنانچه شاخص نزدیک ۴۰۰ هزار واحد از آنچه مدنظر دولت بوده، پایین‌تر آمده است. برخی کارشناسان بر این باورند مردم اعتمادشان به بازار سرمایه را از دست داده‌اند و در حال خارج کردن سرمایه خود از این بازار هستند. اما برخی دیگر معتقدند افرادی از این بازار خارج می‌شوند که به دنبال سودهای نامتعارف بودند. این افراد احتمالا اکنون منابع خود را وارد بازارهای طلا و سکه می‌کنند، در حالی که با توجه به نرخ دلار باز هم نمی‌توانند به آنچه در ذهن دارند برسند.
تاثیر انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران
کارشناسان معتقدند بازار سرمایه آینه تمام‌نمای اقتصاد یک کشور است. بورس به‌رغم یک دوره توفانی در حال حاضر اوضاع خوبی ندارد و مشخصا اقتصاد هم نمی‌تواند شرایط مناسبی داشته باشد. خط فقر ده میلیون تومان اعلام شده و بسیاری از مردم به دلیل افزایش نرخ ارز قدرت خرید خود را از دست داده‌اند. این در حالی است که با افزایش نرخ ارز در ابتدای سال، شاخص بورس وارد فاز صعودی شده و بسیاری از مردم برای بهره‌مندی از سودهای کلان وارد این بازار شده بودند. در همان زمان بسیاری از کارشناسان هشدار دادند کسانی که اطلاع کافی از چگونگی وضعیت بازار سرمایه ندارند، مستقلا و بدون مشورت با افراد خبره اقدام به خرید و فروش سهم نکنند، تا متضرر نشوند. اکنون نیز برخی از سهامداران به‌واسطه شایعات موجود مبنی بر نقش انتخابات آمریکا بر بازار سرمایه ایران در حال خارج شدن از این بازار هستند. این افراد تصور می‌کنند انتخابات یا مسائل سایر کشورها می‌تواند نقش مهمی در وضعیت بازارهای داخلی از جمله بورس داشته باشد. این در حالی است که عمده کارشناسان بر این باورند که انتخاب ترامپ یا بایدن به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، نمی‌تواند تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران داشته باشد و تحریم‌ها به همین شکل و شمایل تداوم خواهند داشت.
دیروز در بازار سرمایه چه گذشت؟
تحلیل بازار سرمایه در روز گذشته نشان می‌دهد شاخص کل بورس در ساعات اولیه معاملات بیش از ۹۰۰۰ واحد ریزش داشت و تا زمان بسته شدن معاملات با کم شدن از شیب نزولی ۱۷ هزار واحد دیگر نیز افت کرد. همچنین دیروز شاخص کل هم‌وزن نیز در ساعات اولیه معاملات حدود هزار واحد ریخت اما در ساعت‌های بعد رفته‌رفته از شیب افت آن کمتر شد و تا پایان معاملات ۳۳۰۰ واحد دیگر پایین آمد. در همین حال، شاخص فلزات اساسی در معاملات، افتی حدودا ۱۱ هزار واحدی را تجربه کرد.
نمادهای سایپا، فولاد مبارکه اصفهان، سرمایه‌گذاری سیمان تامین، صنایع ملی مس ایران، گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو، پالایش نفت اصفهان و پارس الکتریک، فهرست پربیننده‌ترین نمادهای بازار سرمایه را تشکیل دادند. در روز جاری همچنین نمادهای صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، فولاد مبارکه اصفهان، صنایع ملی مس ایران، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران بیشترین تاثیر منفی را روی شاخص کل بورس گذاشتند.
دیروز در میان نمادهای فولادی بورس و فرابورس نیز عمده نمادها جامه سرخ سقوط بر تن داشتند که در این میان سهم نمادهای فولاد امیرکبیر کاشان، کالسیمین، غلتک‌سازان سپاهان، فولاد کاوه جنوب کیش و فولاد مبارکه اصفهان در افت قیمت از بقیه بیشتر بود. البته امروز برخی نمادهای فولادی نیز افزایش قیمت مناسبی را تجربه کردند که در این میان نمادهای گروه صنعتی سپاهان و سپنتا بیشترین سهم را داشتند.
دلار، تاثیرگذار در اقتصاد
گرچه در این روزها برخی از مردم و حتی کارشناسان منتظر نتیجه انتخابات آمریکا هستند، اما واقعیت این است که تاثیر نرخ دلار در اقتصاد ایران بسیار بیشتر از مقوله‌هایی مانند انتخابات آمریکا است. هرچند در طول سال‌های گذشته بسیاری از مردم این موضوع را متوجه شده‌اند که تفاوتی میان دموکرات‌ها و جمهوریخواهان برای سایر کشورها وجود نداشته و سیاست خارجی آنها تقریبا ثابت است، اما افراد اهل سیاست چنین نظری ندارند. زمانی که سیگنال‌هایی به اقتصاد ایران داده می‌شود، بازار سرمایه مثبت و منفی آن را پیش‌خور می‌کند. با این حال زمانی که نرخ دلار در حال افزایش بود، بورس در این زمینه پیشتاز شد و خیلی زود اصلاحات خود را در این زمینه آغاز کرد. اکنون نیز همین رویه ادامه دارد و بازار اخبار منفی را پیش‌خور کرده و هرچه این اخبار منفی و وضعیت نامناسب ادامه داشته باشد، به آشفته‌بازار آینه اقتصاد نیز خدشه وارد می‌شود. در ابتدای هفته جاری نماد دو سهم لپارس و کسعدی بعد از مدتی توقف باز شد.
باز شدنی که که با ریزش زیادی همراه شد. این در حالی است که نماد سهم‌های بزرگی مانند شستا همچنان متوقف است و اگر نماد آنها باز شود، قطعا شاخص بازار سرمایه افت‌های بیشتری را تجربه خواهد کرد. آنچه در بازار سرمایه از اهمیت بالایی برخوردار است، نرخ دلار است که طبق نظر کارشناسان چه ترامپ انتخاب شود و چه بایدن، نرخ دلار بر پایه ۲۲هزار تومان به صورت موقت ایست می‌کند و تا آن زمان بازار سرمایه تغییر محسوسی نخواهد کرد.
نقدشوندگی بورس پایین آمده است
قاسم محسنی، عضو سابق شورای‌عالی بورس در گفت‌و‌گویی که با خبرنگار ما داشت، به تحلیل بازار سرمایه پرداخت و تصریح کرد: برخی از سهامداران بر این باورند که سازمان و شرکت بورس تعمدا نماد شرکت‌های بزرگ را بسته نگه می‌دارند. اما گزارش‌هایی که اخیرا در این‌باره منتشر شده نشان می‌دهد، بسته بودن این نمادها دستوری نبوده و دلایل دیگری دارد.
وی افزود: این اشتباه است که سازمان بورس دستوری نمادها را بسته نگه می‌دارد و اکنون حقوق سهامدار در این زمینه رعایت نمی‌شود. به این دلیل که طبق قانون سهامدار این حق را دارد که هر زمان که خواست بتواند سهم خود را بفروشد و بسته بودن سهام برای انجام معاملات نقدشوندگی این بازار را پایین می‌آورد. این در حالی است که برخی افراد شاید به سرمایه خود نیاز داشته باشند. نکاتی که سازمان بورس مطرح می‌کند، این است که دلایل دیگری برای بسته بودن سهام وجود دارد. اما بعضی‌ها این دلایل را قبول نمی‌کنند و شایعاتی ایجاد می‌شود.
محسنی با بیان این‌که بازار سرمایه در شرایط فعلی قابل پیش‌بینی نیست گفت: متغیرهای زیادی در اقتصاد و همچنین بورس تاثیرگذار است بنابراین عرضه و تقاضا در بورس چندان قابل پیش‌بینی نیست. افرادی که قصد دارند در بازار سرمایه بمانند، باید با توجه به میزان آگاهی‌شان به مشاوران شناسنامه‌دار مراجعه کنند تا از این طریق خرید و فروش سهم را انجام دهند.
عضو سابق شورای‌عالی بورس ادامه داد: زمانی که یک فرد بیمار به پزشک مراجعه می‌کند، پزشک با توجه به بیماری و اتفاقاتی که در بدن او افتاده، نسخه را تجویز می‌کند و طبیعتا آن نسخه برای فرد دیگر کارایی ندارد. افرادی هم که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را دارند، با توجه به میزان اطلاعاتی که از این بازار دارند، باید از مشاوران متخصص در این زمینه کمک بگیرند.
به گفته وی، آمریکا به‌راحتی به برجام بازنمی‌گردد و حتی اگر قرار باشد مذاکره‌ای رخ دهد، مذاکرات بیشتر از مدت قبل به طول می‌انجامد.
عضو سابق شورای‌عالی بورس تاکید کرد: انتخاب دوباره ترامپ ممکن است به لحاظ روانی بر نرخ ارز در ایران اثر بگذارد، اما با انتخاب بایدن ممکن است نرخ ارز مدتی ثابت مانده و پس از آن وارد مدار صعودی شود. از طرفی نرخ ارز مستقیما بر بازار سرمایه اثر دارد و اکنون که نرخ ارز در حال کاهش است، بعید است بورس به کانال‌های قبل که برخی مسؤولان انتظار داشتند، بازگردد؛ مگر این‌که دوباره سرمایه‌گذاری در این بازار افزایش یابد.