وضعیت کارخانه ای که بزرگ ترین دوچرخه سازی خاورمیانه بود

شرکت مجتمع تولیدی صنعتی دوچرخه سازی قوچان  (آساک دوچرخ) فعالیت و تولید رسمی خود را در مهر۷۷ در شهرستان قوچان آغاز کرد که ظرفیت اسمی تولید سالیانه آن ۳۰۰ هزار دستگاه دوچرخه در چند مدل و اندازه مختلف بوده است. این کارخانه در زمان راه اندازی از تجهیزات و ماشین آلات پیشرفته و سیستم رنگ آمیزی  پیشرفته از کشورهای ایتالیا، فرانسه، هلند و یوگسلاوی برخوردار بوده است. کارخانه تولیدی آن در کیلومتر ۵ جاده قوچان فاروج در زمینی به مساحت ۲۰ هکتار احداث  شد که شامل ۴۰ هزار متر مربع ساختمان تولیدی و غیر تولیدی ، سالن ها و انبارهاست. این مجتمع به صورت شرکت سهامی عام با سرمایه گذاری عمده بانک صنعت و معدن ، شرکت سرمایه گذاری صنعت و معدن و سهام افراد حقیقی بیش از هفت هزار نفر از شهروندان قوچانی  ، تاسیس و راه اندازی شد. در سال ۷۶ تولید آزمایشی آن شروع شد که ۵۶۸۲ دستگاه تولید آن در این سال بوده است . از فاصله سال ۷۶ تا پایان سال ۸۱ ، بیشترین میزان تولید آن تعداد ۹۵ هزار و ۳۸۸ دوچرخه در سال ۷۹ بوده است .  این کارخانه بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی از طریق یک آگهی دومرحله ای سال ۸۱ سرانجام با آگهی مزایده روزنامه در۲۵  اسفند ۸۱ به متقاضی خرید سهام بانک صنعت و معدن از بخش دولتی به بخش خصوصی واگذار شد.این در حالی است که در آن هنگام نیز مردم و مسئولان شهرستان اصلا تمایلی به فروش و واگذاری این مجتمع صنعتی نداشته و فرماندار وقت و نماینده مردم در مجلس هم از نحوه واگذاری و فروش و قیمت فروش انتقاد کرده  اند و مفاد قانون برنامه سوم توسعه در این خصوص را دارای ابهام دانسته و معتقد بوده اند اگر چنین واحدی را اکنون یعنی همان سال ۸۱ با این حجم و وسعت ، تجهیزات و تاسیسات احداث و راه اندازی کنند باید میلیاردها تومان هزینه شود که به قیمتی بسیار کمتر از قیمت واقعی آن فروخته شده است ! که با انتقاد و اعتراض به این مزایده و واگذاری، این کار و مراحل مزایده و واگذاری را بسیار عجولانه و تعجیل در خصوصی سازی این مجتمع بزرگ صنعتی تولیدی در قوچان تلقی کرده اند.

به گزارش خراسان ، دوچرخه سازی قوچان در مدتی بیش از ۱۷ سال پس از واگذاری آن به بخش خصوصی ، از لحاظ میزان تولید ، آن گونه که باید و انتظار می رفت ، موفق نبود  به هر شکل این واحد چندی پس از فعالیت بخش خصوصی دچار مسائل ،مشکلات مالی و بدهی ها شد و در تهیه و خرید قطعات مورد نیاز از خارج کشور با مشکل   مواجه شد و حتی در این اواخر قطعاتی هم که خریداری شده بود به دلیل بدهی ها در گمرک بندر توقیف شد. در یک برهه حقوق و دستمزدهای کارگری به تاخیر افتاد ، تعدیل نیرو صورت  گرفت و متاسفانه آساک دوچرخ که روزگاری عنوان بزرگ ترین کارخانه دوچرخه سازی خاورمیانه را یدک می کشید به تعطیلی انجامید و به طور رسمی تعطیلی آن دراواخر اسفند۹۵ اعلام شد. اگرچه حساسیت مسئولان و مردم شهرستان به این مجتمع صنعتی تولیدی و اهمیت آن موجب شد تا با همکاری ها و مساعدت بانکی بخشی از تسهیلات درخواستی این واحد به آن اعطا شود و کارخانه بعد از ۱۵ ماه از تعطیلی بیرون آید و دوباره چرخ تولید آن به گردش درآید اما مشکلات مالی  ، کار تهیه مواد اولیه و قطعات مورد نیاز را همچنان دشوار ساخت. از سوی دیگر مسائلی چون بحث چگونگی واگذاری سهام کارخانه به بخش خصوصی  مطرح شد که شهرستان نیز به این موضوع اعتراض  کرد و نماینده فعلی مردم شهرستان در مجلس نیز به طور جدی پیگیر این موضوع شد  چرا که مدعی بود کار واگذاری و فروش با قیمتی بسیار پایین صورت گرفته و حق شهرستان ضایع شده است  تا جایی که دستگاه قضایی به موضوع ورود کرد و درنهایت  مالک و مدیر عامل قبلی این مجموعه صنعتی در سال قبل خلع ید شد. پس از این اتفاق بود که مدیریت و نظارت  کارخانه به طور موقت برعهده دادستانی قوچان قرار گرفت و به هر نحو از تعطیلی مجدد کارخانه جلوگیری شد و فعالیت ها در این واحد ادامه یافت.

در این  خصوص بازدید اخیر فرماندار قوچان از مجتمع دوچرخه سازی و روند تولید آن ، موجب شد تا در حاشیه بازدید ، با وی و همچنین دادستان عمومی شهرستان گفت و گویی در این باره داشته باشیم.

 فرماندار قوچان گفت: با توجه به ظرفیت های زیاد و زیرساخت های موجود در این مجتمع صنعتی ، در نگاه اول آن چه به نظر می رسد ، این است که از ظرفیت های واحد به خوبی استفاده نشده است . حتی اگر زمانی هم ظرفیت اسمی کارخانه به میزان تعریف شده و مشخص خود از حیث تولید برسد، باز هم  گمان می رود بخشی از فضاهای  آن بدون استفاده بماند . این در حالی است که برخی از ماشین آلات آن تاکنون شروع به کار هم نکرده است.

“مرآتی” در حاشیه بازدید از دوچرخه سازی قوچان  افزود:  به راستی که در هیچ جا ، دست کم در خراسان ، تصور نمی شود که در یک واحد تولیدی در سطح ۱۰ هزار متر مربع  سوله بدون استفاده وجود داشته باشد که این خود نشان دهنده  بخشی از زیرساخت هاست  مجموعه ای که دارای تاسیسات و امکانات فنی مهم از جمله تاسیسات برق به قدرت ۱/۵ مگاوات ، گاز بافشار ۴ بار به میزان ۱۵۰۰ متر مکعب در ساعت و آب به میزان حدود ۱۲۰۰ لیتر در دقیقه و هوای فشرده به مقدار ۲۴ متر مکعب در ساعت است. فرماندار قوچان خاطر نشان کرد: هم اکنون دو هدف را باید در این کارخانه دنبال کنیم . اول این که خط تولید فعلی را تقویت  کنیم و به نوعی بتوانیم آن را به نقطه بالایی تا حد تولید در هر زمانی که در این مجتمع وجود داشته است،برسانیم . سپس پیشنهاد می شود به موازات تقویت خط تولید و افزایش آن، به طور جدی به فکر یک بخش و خط جدید تولید در زمینه دیگری باشیم، یعنی بتوانیم کالای صنعتی دیگری را نیز در این جا تولید کنیم. به فرض ، واحد مونتاژ و تولید  خودرو ،  موتورسیکلت های برقی ، ساخت قطعات خودرو  و دیگر محصولات صنعتی که در این مجتمع امکان تولید آن وجود دارد.

  مرآتی در ادامه  گفت:  با توجه به قابلیت ها و زیرساخت های این کارخانه و پیشنهادی برای راه اندازی خط تولید دیگر ، نتیجه این که لازم است آساک دوچرخ از حالت و وضعیت کنونی و تک محصولی خارج شود.یعنی در این واحد و شرایط آن نباید تنها به تولید یک نوع محصول اکتفا و قناعت کرد. واحدی که تنها کوره رنگ آن یک بخش بزرگ و قابل توجه را تشکیل داده  است که توان رنگ آمیزی با کیفیت هر قطعه ومحصول صنعتی دیگری را دارد یا بخش های کنترل کیفی ، برش، فرم دهی ، آبکاری ، گالوانیزه ، فسفاتیک و…چراکه دنیای رقابت در بازار است و چنان چه روزی در میزان عرضه دوچرخه از هر لحاظ در بازار فروش مشکلی به فرض پیش آید ، چون کارخانه فقط به تولید آن متکی نبوده ، بنابراین کار در بخش های دیگر تولیدی دنبال خواهد شد.

فرماندار قوچان یادآور شد؛:به نظر من از آغاز باید مدیران  توانا، اهل کار و کارآمدی اداره این مجتمع بزرگ را برعهده می  گرفتند و در جریان واگذاری به بخش خصوصی نیز به هر شکل و دلیل ، فردی مدیریت را در اختیار می گیرد و تصاحب می کند که کارخانه به چنین وضعی در می آید که در هرحال  تلاش و پیگیری های شهرستان ، دستگاه قضایی و دیگر عوامل و مراجع ذی ربط  درخصوص آساک دوچرخ به نتیجه رسید و این مجموعه صنعتی به شهرستان و مردم آن بازگردانده شد و کسانی که آن را به نتیجه رساندند در واقع کاری کردند ، کارستان! که تلاش آنان تحسین برانگیز است. این درحالی است که نظیر چنین اتفاقاتی یا نزدیک به این مورد در برخی نقاط و شهرهای دیگر نیز پیش آمده و حق یک شهرستان ومردم  آن از بین رفته یا درنهایت بساط  آن واحد برچیده شده است.

 رئیس صنعت، معدن و تجارت قوچان نیز گفت: نظر به اهمیت وجودی این کارخانه به عنوان یک برند معتبر و نام آشنا ، ضرورت همکاری ها در بخش سرمایه ای و همچنین بانکی در اعطای تسهیلات به آن در جهت رفع مشکلات نقدینگی احساس می شود که اگر یکی از بانک ها حاضر به ارائه تسهیلات به این واحد صنعتی شود  یا سرمایه گذاری به طور جدی آماده همکاری باشد ، مشکلات مالی و دیون کارخانه برطرف خواهد شد .

“پیرایش” افزود: در هر حال مسئله بدهی های متعدد این کارخانه که بخشی مربوط به مالک قبلی است  همچنان یکی از مشکلات در جهت پشتیبانی و رفع موانع تولید است که در همین زمینه  ستاد تسهیل  رفع مشکلات و موانع تشکیل شده است و به هر شکل تلاش می شود تا مشکلات و نواقص هرچه زودتر برطرف شود. این درحالی است که کارخانه به رغم همه مسائل و مشکلات پیش رو ، به کار خود ادامه داده و با همکاری و حمایت مسئولان از پای نخواهد نشست.

دادستان عمومی قوچان در این باره گفت: هم اکنون یکی از مشکلات و موانع در آساک دوچرخ و کار تولید آن ، بدهی  حدود ۱۰۰ میلیارد تومانی آن است که در این زمینه ، بررسی ها و اقدامات لازم در حال انجام است تا با اندیشیدن و اتخاذ تدابیر مناسب ، این مشکل هم حل شود  به طوری که رقم مربوط به یک سری بدهی های قبلی بوده که یک بخش آن مربوط به مالک قبلی کارخانه  و مواردی چون بدهی مالیاتی ، بانکی ، خدماتی  و بخش دیگر هم درارتباط با خود کارخانه است که باید از یکدیگر تفکیک شود‌.  “ولیدخت” با بیان این که هنوز مدیریت کارخانه به صورت موقت بر عهده دادستانی است، افزود: برای تعیین تکلیف کارهای مدیریتی و انجام امور کارخانه در هر صورت باید مجمع عمومی تشکیل می شد

 که سرانجام این مجمع برگزار و هیئت مدیره آن و سپس مدیر عامل جدید کارخانه انتخاب و تعیین شد، اما مدیر عامل انتخابی به هر نحو یا دلیلی ، از پذیرفتن این مسئولیت خودداری کرد. بنابراین باید مجمع عمومی و انتخاب مجدد صورت گیرد. وی با اشاره به مشکلات کارخانه از لحاظ سرمایه در گردش و کمبود نقدینگی  گفت: پرداخت حقوق کارگران تاحدی با تاخیر و مشکل مواجه شده که مقداری از مطالبات  آن ها قبل از پایان سال ۹۹ پرداخت شده است و برای تامین و پرداخت بقیه مطالبات کارگری نیز تلاش ها صورت می گیرد . این در حالی است که یک سرمایه گذار بزرگ حاضر به همکاری وسرمایه گذاری در کارخانه شده است که چنان چه در این خصوص به توافق برسیم ، مشکلات مالی برطرف خواهد شد.ولیدخت  در پایان نیز با اشاره به بازداشت مالک قبلی دوچرخه سازی قوچان به دلیل مسائل و مشکلات مالی و بدهی ها برای مدتی در سال گذشته خاطر نشان کرد: در هر حال پرونده وی در این زمینه مورد رسیدگی و بررسی های لازم قرار گرفت و چندی بعد وی از بازداشت بیرون آمد و هم اکنون هم بازداشت نیست  اما به هرحال وی به عنوان مدیر عامل و مالک قبلی کارخانه ، اکنون هیچ گونه اختیاری در کارخانه ندارد.