این روزها فوت کردن هم یک مشکل اقتصادی محسوب میشود، طوری که هزینهها از همان ابتدا گریبان گیر خانواده متوفی است. اول کار باید مبلغی در حدود ۴۰۰ هزار تومان بابت شستشو، کفن و دفن و اقامه نماز میت پرداخت شود. بعد از آن نوبت به خرید خانه ابدی میرسد. هزینهای که از یک میلیون و ۵۰۰ هزارتومان در قطعات جدید شروع شده و تا ۵۰۰ میلیون تومان در امامزاده صالح نیز بالا میرود!
به عبارتی باید گفت که قیمتی که برای یک متر قبر پرداخت میشود، چند برابر هر متر خانه در بهترین نقطه تهران است!
این در حالی است که اگر فوت متوفی مشکوک باشد و نیاز به پزشکی قانونی داشته باشد، ۱۵۰ هزارتومان به اضافه هزینه آمبولانس به این هزینهها اضافه میشود.
کارت دعوت برای شرکت در مراسم متوفی!
چند وقتی است که برای دعوت در مراسم فوت، همانند مراسم عروسی، کارت دعوت چاپ میشود و به دست تمام آشنایان میرسد. سفارش کارت در کمترین حالت ممکن ۲۰۰ هزارتومان خواهد شد. البته بسته به نوع کارت و تعداد آن ممکن است هزینههای بیشتر نیز پرداخت شود.
تالار و مداح؛ ۱۱ میلیون تومان!
هنگام دعوت آشنایان برای شرکت در مراسم تشییع و یا بعد از آن برای مراسم سوم، هفتم و چهلم نیاز به رزرو رستوران یا تالاری برای پذیرایی از آنهاست، زیرا که اگر مهمانان دعوت شده با شکم گرسنه به خانههایشان بروند، حرف و حدیث پیش میآید!
هزینههای تالار هم که سر به فلک میکشد! یکی از مسئولان تالار واقع در تهران در این رابطه میگوید: حداقل منوی تعیین شده دو نوع غذاست! باقالی پلو و زرشک پلو. هزینه دریافتی نیز برای هر مهمان که شامل غذا، ژله و سالاد نیز میشود، ۳۳ هزارتومان است.
او ادامه میدهد: اگر بخواهید از مداح در این مراسم دعوت کنیم، هزینه آن ۶۰۰ هزار تومان است که جدا محا سبه میشود. و اگر بخواهید مداح را خودتان بیاورید، ورودی او ۳۰۰ هزارتومان است! در مجموع هزینه برای ۳۰۰ مهمان رقمی نزدیک به ۱۱ میلیون تومان میشود.
همچنین باید گفت که هزینه دعوت از مداحان از ۳۰۰ هزارتومان شروع میشود و با توجه به معروف بودن آنها، به دو میلیون تومان نیز میرسد!
تاج گل ۵ میلیون تومانی!
از سوی دیگر آشنایانی که در مراسم تشییع، تدفین متوفی حضور پیدا میکنند برای عرض ادب، یا اینکه در تالارهای این چنینی دعوت شدهاند و یا هر دلیل دیگری، تاج گلهای گران قیمتی را به همراه خود میآورند.
در گذشتهها چند شاخه گل که معمولا گلایول هم بود، با یک پاپیون سیاه برای عرض ارادت و همدردی کافی بود اما متاسفانه امروزه این رسم با تجملاتی خاص همراه شده است. دسته گلها به پایههای گل عریض و طویل تبدیل شده گلهای گران قیمتی چون ژرورا، لیلیوم و آنتوریوم در داخل آن به چشم میخورد.
قیمت این تاج گلها از ۳۰۰ هزار تومان شروع شده و بدون هیچ محدودیتی و با انتخاب تعداد گلهای بیشتر و پایههای بزرگتر، ۵ میلیون تومان و حتی بالاتر هم قیمت گذاری میشود.
هزینه دفن یک متوفی، چقدر تمام میشود؟
البته نباید از خرج پذیراییها در خانه متوفی نیز بگذریم! و حتی مراسمهای چند باره سوم، هفتم و چهلم که حسابی جیب خانواده داغدار را خالی و جیب صاحبان تالار و گل فروشان را پر پول میکند.
از سوی دیگر هم بعد از تمام شدن همه این مراسمها، نوبت به سنگ قبری شکیل و گران قیمت میرسد. که قیمت آن از ۴۰۰ هزار تومان شروع شده و بسته به جنس و نوع سنگ افزایش پیدا میکند.
با یک حساب سرانگشتی و در خوش بینانهترین حالت برای یک فوت، مبلغی نزدیک به ۲۰ میلیون تومان لازم است و اگر کسی کارمند باشد و ماهی یک میلیون تومان حقوق بگیرد، باید ۲۰ ماه حقوق خود را صرف هزینههای ترحیم یکی از اعضای خانوادهاش کند.
متاسفانه چشم و هم چشمی و مدگرایی در مراسم ختم دامن گیر جامعه شده و اگر کسی از پس هزینههای این مراسمها بر نیاید یا به هر علتی مراسم را تجملاتی برگزار نکند، زیر تیغ انتقادات دوستان و آشنایان قرار میگیرد. و پشت سرش حرف و حدیثهایی است که باید آنها را به جان بخرد.
غذا خوردن نزد اهل خانه میت مکروه است
خیلی دور نیست روزهایی که اگر کسی فوت میکرد، دوستان، آشنایان و فامیل تا سه روز در برگزاری مراسم و تهیه غذای صاحب عزا همکاری میکردند تا خانواده متوفی بتواند با غم از دست دادن یکی از اعضای خانوادهاش کنار بیاید و کم کم به شرایط عادی برگردد.
در توضیح المسائل مراجع عظام نیز آمده: مستحب است تا سه روز براى اهل خانه میّت غذا بفرستند و غذا خوردن نزد آنان و در منزلشان مکروه است.
همچنین امام صادق (ع) میفرماید: «غذا خوردن نزد مصیبت دیدگان از رفتار و کردار زمان جاهلیت است و سنت اسلامی آن است که غذای آنان از سوی دیگران فراهم شود، همان گونه که پیامبر خدا (ص) در مورد جعفر بن ابی طالب (ع) چنین رفتاری را در پیش گرفت [۱]».
پی نوشت: [۱]. حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، ص ۲۳۷، ح ۳۵۰۴ ، مؤسسه آل البیت، قم، ۱۴۰۹ هـ ق.